Yaşadığımız bina zəlzələyə davamlıdır? - Bu şəkildə öyrənə bilərsiniz

Türkiyədə baş verən son zəlzələlərdən sonra bir çox vətəndaş "Mənim yaşadığım bina nə qədər davamlıdır?" sualının cavabını axtarmağa başlayıb.

Demedia.az xəbər verir ki, riskin müəyyən edilməsində korinq prosesi vətəndaşları əsəbiləşdirsə də, mövzu üzrə ekspertlər karotun elmi üsul olduğunu və binaya ziyan vurma ehtimalının az olduğunu bildirirlər.

Risk qiymətləndirməsi üçün qiymətlər mənzil başına 1500-2 min lirədən başlayaraq müəyyən edilir. Riskli bina aşkarlanmasına sahib olmaq istəyən mülkiyyətçilərdən biri mülkiyyət sənədi və şəxsiyyət vəsiqəsi ilə Ekologiya, Şəhərsalma və İqlim Dəyişiklikləri Nazirliyindən lisenziya almış qurumlara müraciət edə bilər. Binanın riskli olduğu ortaya çıxdığından, yenidən qurmaq və ya yenidən təchiz etmək kimi iki variant var.

Tikinti Nəzarət Təşkilatları Birliyinin sədri Tayfun Gücenmez son zəlzələlərdən sonra vətəndaşların risk qiymətləndirməsi istəyinin artdığını bildirib. Gücenmez, riskli strukturların aşkar ediləcəyi binalardan nüvə prosesinin götürülməsinin elmi bir üsul olduğunu ifadə edərək, “Zəlzələ qaydalarına görə, nüvə alma prosesi ən az daşıyıcı sistemə gəldiyi nöqtədən götürülür. “Küvülün binaya ziyan vurması ehtimalı çox aşağıdır. Gücenmez, özəklərin uyğun şərtlərdə götürüldükdən sonra sınaq üçün laboratoriyaya aparıldığını, özəklərin yalnız yerdən səkkiz mərtəbəyə qədər, binanın səkkiz mərtəbədən yuxarı olması halında isə hər mərtəbədən götürüldüyünü bildirib. Əvvəlki ilə nisbətən qiymətlərin artdığını qeyd edən Gücənməz, “Qiymətlər mənzil başına 1500-2 min lirə səviyyəsindədir. Keçən il riskli bina təsbiti qiymətləri min 750 TL ətrafında idi.

Zəlzələnin Gücləndirilməsi Dərnəyinin (DEGÜDER) sədri Sinan Türkkan bildirib ki, zəlzələ gücləndirilməsinə statik, xərc və uyğunluq analizləri əsasında qərar verilib. Türkkan, “Torpaq, beton və dəmir miqdarı təyin edildikdən sonra bina analiz edilir və hesabat hazırlanır. "Bu hesabatda binanın gücləndirilə və ya sökülə biləcəyi bildirilir." Binanın zəifliyinin sütunlarda, yoxsa ümumi sistemdə olması müəyyən edilərək zəlzələ performansı başa düşüldükdən sonra gücləndirmə layihəsinin hazırlandığını bildirən Türkkan: “Binaya girmədən kənardan da gücləndirmək mümkündür. Binanın boşaldılıb-evakuasiya olunmayacağı, yenidənqurma zamanı hansı texnologiyalardan istifadə ediləcəyi ekspertizqabağı araşdırma ilə müəyyənləşir”.

Gücləndirmənin sökülmədən və yenidən qurulmasından daha bahalı olduğu qənaətinin də yanlış bir fikir olduğunu qeyd edən Türkkan, “Möhkəmləndirmə, söküb yenidən qurmaqdan üçdə bir ucuzdur. Zəlzələdən sonra belə bir fikir var ki, möhkəmlənmiş bina zəlzələdən sonra uçacaq, belə bir şey yoxdur. Binanı texnikasına uyğun düzəltməsən, dağılacaq”.

İzmirdə riskli binaları təsbit edən bir şirkətin nümayəndəsi Ferhat Yazan, “Dəmir-beton binaların zəlzələyə davamlılığını təyin etmək üçün mövcud zəlzələ tənzimləməsi çərçivəsində aparılan araşdırmalar cari binaları zəiflədəcək addımlar təklif etmir. binaların vəziyyəti. Nümunələr möhkəmlik baxımından götürüldükləri daşıyıcı elementə zərər vermir. Özəklər üçün açılan boşluqlar dərhal yüksək möhkəmliyə malik xüsusi məhlulla doldurulur. Qaydaya əsasən, bu təyinatlar bütün daşıyıcı elementlərdə deyil, minimum kifayət qədər sayda sütun və kəsici divarlardan edilə bilər. Yazıçı vətəndaşların narahatlığından sui-istifadə edib, aşkarlanması üçün baha qiymət tələb edənlərin olduğunu da vurğulayıb.

5 MADDƏDƏ RİSKİN AÇIQLANMASI

1- Riskli binanın təyin olunacağı binanın sahiblərindən birinin müraciətindən sonra Ekologiya, Şəhərsalma və İqlim Dəyişiklikləri Nazirliyindən lisenziya almış qurumlar tərəfindən müayinələr aparılır.

2- Bina daşıyıcı sisteminin xüsusiyyətləri, imtahan mərtəbəsində və bütün zirzəmi mərtəbələrində aparılacaq tədqiqatlarla müəyyən edilir.

3- Əsasnaməyə görə, özəklərin sayı (beton nümunəsi), dağıdıcı və dağıdıcı olmayan armatur sütun və divarların ümumi sayına görə müəyyən edilir.

4- Alınan nüvə nümunələri akkreditə edilmiş tikinti materialları laboratoriyası tərəfindən ucları kəsildikdən və düzəldildikdən sonra sıxılma gücü testinə məruz qalır. Sınaqdan alınan beton nümunələrinin möhkəmlikləri hər bir nümunə üçün ayrıca beton nümunəsinin möhkəmliyi hesablanması ilə müəyyən edilir.

5- Layihə və yerində araşdırma ilə yaradılan binanın modelləşdirilməsindən sonra hesablama üsuluna başlanır.

Aysun / Demedia.az