100 ildir araşdırılırdı - Alimlər tərəfindən əsaslı kəşf
Elm adamları son araşdırmalarında bütün dünyanı dəyişdirə biləcək yeni bir maddə kəşf etdiklərini açıqladılar.
Demedia.az-ın məlumatına görə, alimlər deyirlər ki, onlar praktiki vəziyyətlərdə istifadə oluna biləcək qədər aşağı temperatur və təzyiqlərdə işləyə bilən superkeçirici material istehsal ediblər.
Bu kəşf, elm adamlarının elektrik cərəyanını müqavimətsiz keçirə bilən və maddə ətrafında maqnit sahələrini ötürə bilən material istehsalında bir əsrdən çox müddətdir davam etdirdikləri bir irəliləyişi göstərir. Bu maddənin kəşfi enerjini rəvan ötürə bilən və hazırda müqavimət nəticəsində itirilən enerjiyə saatda 200 milyon meqavata qədər qənaət edə bilən elektrik şəbəkələrinə gətirib çıxara bilər. Bu texnologiya həm də qeyri-məhdud enerji yarada biləcək çoxdan gözlənilən nüvə sintezi prosesinə töhfə verə bilər.
Bu dəfə professor Dias və komandası oxşar tənqidlərdən qaçmaq üçün əlavə addımlar atdıqlarını söyləyirlər. Həmin vaxt canlı olaraq izləyən bir qrup elm adamı ilə tədqiqatçılar bu köhnə kağızı təsdiqləmək üçün laboratoriyadan kənarda toplanmış yeni məlumatlarla yoxladılar və yeni tədqiqat üçün oxşar prosesə başladılar.
Yeni maddə dünən Nature jurnalında dərc olunan "N-təsirli lutetium hidriddə ətraf mühitə yaxın super keçiriciliyin sübutu" adlı məqalədə təsvir edilmişdir.
Maddə rənginə görə və Star Trek-dən bir elementə istinad edərək "reddmatter" (qırmızı maddə) adlandırıldı. Əşyanın adı istehsal zamanı tapıldı. Alimlər tapdılar ki, maddə istehsal edilərkən təəccüblü şəkildə "çox parlaq qırmızı" oldu.
Professor Dias və komandası lutetium adlı nadir torpaq metalını götürərək hidrogen və bir qədər azotla qarışdıraraq bu maddəni hazırlayıb. Qarışıqdakı maddələr daha sonra iki və ya üç gün yüksək temperaturda reaksiya verməyə icazə verildi.
Məqalədə deyilir ki, birləşmə göy rəngli idi. Lakin o, super keçiriciliyə çatarkən mavidən çəhrayıya çevriləndə çox yüksək təzyiq altında idi. Sonra o, qeyri-keçirici metal vəziyyətində yenidən qırmızıya çevrildi.
Onun işləməsi üçün maddəni hələ də 20,5 dərəcə Selsiyə qədər qızdırmaq və təxminən 145 min psi-yə qədər sıxmaq lazımdır. Lakin o, digər oxşar maddələrdən, o cümlədən professor Diasın 2020-ci ildə elan etdiyi, elm adamları arasında həyəcan və şübhə doğuran maddələrdən daha az sıxdır.
Professor Dias: "Superkeçirici istehlakçı elektronikası, enerji ötürmə xətləri, daşınma və birləşmə üçün maqnit qapaqlarında əhəmiyyətli təkmilləşdirmələrə aparan yol indi reallıqdır".
Aysun / Demedia.az
