NASA-nı həyəcanlandıran FOTO: 3 qanun pozuntusu var
Astronavtlar kosmosda Pac-Man kimi damcıları tutmaq və udmaqdan əylənə bilərlər ki, kosmosda içkilərini təqib edib sonra onları udsunlar, lakin bu, çox səmərəli deyil.
Demedia.az xəbər verir ki, son bir neçə il ərzində NASA yeni “Kosmik Kubok” üzərində işləyir. Bu şüşənin özəlliyi odur ki, qapaqsız mayeni içəridə saxlaya bilir.
Texnologiya Beynəlxalq Kosmik Stansiyada yaşayan astronavtların həyatını asanlaşdırmağa və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmağa davam etməklə yanaşı, elm adamlarına kosmosda müxtəlif “santexnika” problemlərini həll etmək üçün yeni perspektivlər təqdim edir.
Astronavt Nikol Mannın aşağıdakı videosu sehrli səslənə bilər, lakin şüşənin xüsusiyyəti maye dinamikasından istifadə edərək cazibə qüvvəsini təqlid etməkdir. Martın 2-də Twitter-də paylaşılan videoda Mann stəkana kapuçino tökür, sonra isə stəkanı çevirərək, isti içkinin üstə də olsa stəkanın içindən tökülmədiyini göstərir.
Kapilyar Axın Təcrübəsi çərçivəsində tədqiq edilən şüşə haqqında danışan elm adamları, şüşənin Yerdəkinə bənzər işlədiyini və bunun üçün səth gərginliyinin təsiri, şüşənin həndəsəsi və islanma şəraitinin bir araya gətirildiyini bildirirlər. . Islatma mayenin sərt səthlə təması saxlamasına verilən addır.
Şüşənin aşağıdan kənarına qədər uzanan bir kanalı var. Şüşənin kənarı ilə içki arasındakı kapilyar hərəkət içkinin kanal boyunca hərəkətini və kənara yaxın olmasını təmin edir. İçkinin kiçik bir hissəsi kanala daxil olarkən, qalan maye kapilyar axının verdiyi güclə dibdə qalır.
Astronavtlar dodaqlarını sıxdıqda, maye onların dodaqlarına doğru çəkilməyə başlayır. Dodaqlarının formasını və tətbiq etdikləri əmmə gücünü dəyişdirərək nə qədər böyük bir qurtum alacaqlarına nəzarət edə bilərlər..
Kapilyar hərəkət suyun "yapışqan" olması ilə əlaqədardır, yəni suyu təşkil edən molekullar bir yerdə qalmağı xoşlayır. Bu, ağacların və bitkilərin kökləri ilə suyu udması ilə eyni hadisədir və suya batırılmış kağız dəsmal da cazibə qüvvəsinə məhəl qoymadan aşağıdan yuxarı islanır.
Astronavt Don Pettit kosmos stansiyasına missiyası zamanı şüşənin hazırlanmasına kömək etdi. O, 2011-ci ildə aldığı şüşənin patentini fizik Mark Weislogel və Paul Concus və Robert Finns adlı iki riyaziyyatçı ilə bölüşür.
Şüşə ilə aparılmış təcrübələrdə astronavtlar su, limonad, şirə, kakao, qəhvə, şaftalı və manqo smuziti içiblər. Astronavt Samantha Cristoforetti, bədahətən bir anda kosmik stansiyanın günbəzində espresso içdi.
Tədqiqatın müəllifləri baş verənləri belə təsvir edirlər:
"Yerdəki təhlükəsizlik və dizayn mühəndisləri bu hadisəni həyəcanla qarşılasalar da, həyəcan siqnalı sonradan təriflə əvəz olundu. "Təmiz" kosmik gəmi mühitində (ISS) açıq qabda (Space Glass) qaynar isti içkinin (espresso) istehlakı günbəz) üçqat pozuntu təşkil edir. Amma şüşənin təklif etdiyi 'santexnika' həlli narahatlığı azaldıb və bəyənməyə gətirib çıxarıb."
Şüşə ilə edilən təcrübələrə içkilərin tökülməsi də daxil idi, astronavtların kəşf etdiyi kimi, onları kosmosda təmizləmək Yerdəki analoji dağılmalardan sonra daha asan idi. Düz oxudunuz, kosmosda kompüterin yanında qəhvə içmək Yer üzündə içməkdən daha təhlükəsizdir! (Bu tədqiqatçıların fikrincə...)
Astronavtların dediyinə görə, layihə “içmə” təcrübəsini yaxşılaşdırır və bir qurtum içməzdən əvvəl onlara içkini qoxulamağa imkan verir ki, bu da onun dadına böyük təsir göstərir.
Aysun / Demedia.az
