İnanılmaz hadisə! 264 saat yatmadı - Son sözləri...
Keyfiyyətli yuxu təkcə fiziki sağlamlıq üçün deyil, həm də psixi sağlamlıq üçün vacibdir.
Dünyada ən uzun oyanma vaxtı 264,4 saatla 17 yaşlı Rendi Qardnerə məxsusdur. 1963-cü ildə ABŞ-da baş verən bu hadisə əslində Qardner və onun sinif yoldaşı Bruce McAllister tərəfindən oyaq qalmaq cəhdi idi. İki dost bu təcrübə ilə yuxusuzluğun gündəlik həyata və həyati fəaliyyətlərə nə qədər mane olacağını sübut etmək istəyib. Aralarında püşk çəkən iki dost, oyaq qalmağın tərəfi Qardner olacağına qərar verdi. Dostu Qardner oyaq qalmağı məşq edərkən, McAllister dostunun davranışını və dəyişikliklərini tam təfərrüatı ilə qeyd etdi. 11 oyanıq günün sonunda Qardnerin təcrübələri nəinki yuxunun vacibliyini ortaya çıxardı, həm də yuxusuzluğun insanlar üçün nə qədər ciddi nəticələri ola biləcəyini sübut etdi.
Tam 11 gün yuxusuz qalan Qardnerin bu müddət ərzində koqnitiv və motor bacarıqlarında bir çox ciddi dəyişikliklər müşahidə olunub. Qardnerin dostu MakAllisterin hazırladığı hesabatda vəziyyətin ciddiliyi bir daha üzə çıxdı. Beləliklə, Gardner nə yaşadı? İlk iki gündə tez-tez başı gicəllənən Qardnerin dili sürüşməyə başlayıb. Diqqətini cəmləməkdə çətinlik çəkməyə başlayan gənc üçün əsl çətinlik ikinci günün sonunda başlayıb.
Halüsinasiyalarla mübarizə aparmağa başlayan Qardner ciddi qəzəb problemi ilə üzləşdi. Ən bəsit şeylərə belə əsəbiləşən Qardner artıq normalda rahatlıqla deyə biləcəyi qafiyələri və sadə sözləri deyə bilmirdi. 72 saatın sonunda gəncin düşünmə qabiliyyəti zəifləyib və diqqəti demək olar ki, yox olub.
İki orta məktəb şagirdi bu təcrübəni edərkən, Vyetnam müharibəsi hələ də davam edirdi və Kennedinin öldürülməsinin əks-sədaları hələ də gündəmdə idi. Lakin eksperimentin 4-cü günündə media iki gəncin eksperimentinə ciddi maraq göstərməyə başlayıb. Qardner yuxuya getməmək üçün boulinq və basketbol oynayır, xüsusən də gecələr fikrini məşğul edirdi. 8-ci günə qədər Randy Gardner hətta əsas həyati funksiyalarını yerinə yetirə bilmədi. Yemək yeyə bilmirdi və yaddaş itkiləri yaşamağa başlayırdı.
11-ci gün o, hər dəfə 7-ni çıxararaq 100-dən geriyə doğru saymağa çalışdı. Bu təcrübəni bir neçə dəfə uğurla həyata keçirdikdən sonra 65 yaşına çatanda tərəddüd etdi. Niyə dayandığını soruşduqda, nə etdiyini unutduğunu söylədi. Təcrübənin son günündə təşkil edilən mətbuat konfransında Qardner, "Yuxusuz qaldığınız zaman qorxunc şeylər yaşamayacağınızı sübut etmək istədim" deyərək, illər sonra haqqında danışılacaq bu sözləri söylədi:
"Mən bu rekordu qıra biləcəyimi düşünürdüm və bu, mənfi təcrübə olmayacaq".
Aysun / Demedi.az
