157 il yaşayan babanın sirri: "Təbii qidalar yeyirəm"
Doğulduğu il tam dəqiq məlum olmayan Zaro Ağa XVIII əsrdə dünyaya gəlib. Bitlisli Şəmsi Ağanın oğlu Zaro Ağanın 1774-1777-ci illər arasında doğulduğu deyilirdi.
Bitlisin Mutki mahalının Meydan kəndində anadan olan Zaro Ağa həyatının sonrakı illərində cəmiyyətdə birləşdirici və yol göstərən şəxs kimi tanınıb. Onun belə uzun ömür sürəcəyini heç kim bilmirdi. Uşaqlığını kəndlərində keçirən Zaro Ağa 18 yaşına çatanda İstanbula gedib özünə həyat qurmaq istəyirdi.
İstanbula gələndə ilk addım atdığı yer Tophane oldu. Mənbələrə görə o, 1853-cü ildə Ortakköy məscidinin tikintisində çalışıb. İş seçmədən çörəyin qapısı olan yerə gedən Zaro Ağa İstanbulda bir çox fərqli işlərdə çalışıb. 1800-cü illərin əvvəllərində Sultan III. Hətta Səlimin əmri ilə Nizam-ı Cedid əsgərləri üçün tikilən Səlimiyə Kışlasının tikintisində də iştirak etmişdir.
O, uzun ömründə dünyanı dəyişdirmək üçün çox şey etmədi. Ancaq Napoleon kimi böyük sərkərdələr də daxil olmaqla I. Əbdülhəmid, II. Mahmud, Əbdüləziz və II. Əbdülhəmidə qədər çoxlu sultanlar gördü. 23 yaşında həm pul qazanmaq, həm də vətənpərvərlik borcunu yerinə yetirmək üçün Akkada Cezzət Əhməd Paşanın başçılığı ilə Napoleona qarşı döyüşür. İstanbula qayıtdıqdan sonra həyatına davam etdi. Lakin yeniçərilərin üsyanları onun İstanbuldakı rahatlığını pozdu. Bir səhər yuxudan duranda toplar onun hər tərəfinə səpilirdi. O, çarəsizcə Ayasofyanın salonlarına sığınıb və ortalıq sakitləşəndə çıxıb. Bir müddət sonra o, Yeniçəri qırğınının xatirəsinə inşa edilən Nusretiye məscidinin tikintisində də iştirak edib. Tikintilər üçün Zaro Ağa indi əvəzsiz ustadı. Yeniçərilər korpusu ləğv edildikdən sonra ara-sıra hamballığa üz tutan Zaro ağa həm də hamballıq rütbəsinə çatır.
O, ömrünün Osmanlı İmperiyasının dağılması və cümhuriyyətin qurulmasına sığar. O, imperiyanın ən uzun əsrinin şahidi olmuşdu. O, İstanbulun işğalçı ordular tərəfindən tutulmasının da şahidi olub. Lakin Qurtuluş Müharibəsindən sonra Zaro Ağa qələbə üçün kəsilən qurban bıçağını özündə saxladı.
Çox uzun ömür sürən Zaro Ağa mətbuatın diqqətindən yayınmayıb. O zaman “Yenigün” qəzeti Zaro Ağadan Ankarada müsahibə götürmək istəyirdi və Zaro Ağanı tanıdırdı. Bir anın içində onun şöhrəti bütün dünyaya yayıldı. Zaro Ağa dünyanın ən məşhur qəzetlərindən olan “New York Times”dan da yan keçməyib. Bu, qəzetin manşetlərində yer alırdı. O, Osmanlı İmperiyasının ən fəal jurnalistlərindən olan Abdullah Cövdətdən müsahibə alıb. 1920-ci illərdə Sanayi-i Nefîse Mektebinin (Memar Sinan Gözəl Sənətlər Universiteti) tələbələri üçün də modellik etmişdir.
Yaşlandıqca sağlamlığında heç nə itirməyən Zaro Ağa bu cəhəti ilə diqqət çəkib. Sağlamlıq sirləri ilə maraqlanan tədqiqatçılar Zaro Ağanı bir növ brend siması etmək üçün onu müxtəlif görüşlərə dəvət ediblər. Yaşını və sağlam qidalanma sirlərini alver edərək gəlir əldə edən Zaro Ağa Milli İqtisadiyyat və Əmanət Cəmiyyətinin təşkil etdiyi reklam kampaniyasında iştirak edib. Fındıq Zaro Ağanın həyat sirri kimi təqdim edildi.
Dünyanın ən yaşlı adamı kimi tanınan Zaro Ağa iş adamlarının dəvəti ilə dəfələrlə xaricə gedib. Düşünürdü ki, bu səfərlərdən qazanc əldə edib, adını hallandıracaq. İş o yerə çatıb ki, Zaro Ağanı sərgiləmək üçün Parisdəki sirkə aparıblar. Xaricə səfərlərinə tərcüməçi ilə gedən Zaro Ağa müsahibələrində qidalanmasına fikir verdiyini və ən təbii yeməkləri yediyini bildirib.
Aysun / Demedia.az
