Çinli tədqiqatçılar koronavirusun mənbəyi haqqında: "Dəlil yoxdur..."



 20:33 07.04.2023     539

Çində bir araşdırma qrupu, koronavirusun yayılması ilə əlaqədar üç ildən çox əvvəl bazardan götürülmüş nümunələrin təhlilini dərc edib.

Demedia.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələrini özündə əks etdirən və Nature jurnalında dərc edilən araşdırma göstərir ki, vəhşi heyvanların satıldığı ərazilərdən toplanan nümunələrdə heyvan DNT-si tapılıb və bu, koronavirus üçün müsbət olub.

Huanan dəniz məhsulları və vəhşi təbiət bazarı koronavirusun mənbəyi ilə bağlı araşdırmaların diqqət mərkəzində olub. Bununla birlikdə, bu araşdırma 2020-ci ildə bazardan bioloji sübutlar üzərində nəzərdən keçirilmiş ilk araşdırma idi.

Virusun bazar heyvanları ilə əlaqələndirilməsi epidemiyanın necə başladığına dair yeni sual sahələri aça bilər.

Tədqiqat göstərir ki, koronavirus üçün müsbət test edən tampon nümunələrində vəhşi heyvanların genetik materialı da var.

Bəzi alimlər bunu xəstəliyin xəstə heyvandan insana keçməsinin sübutu hesab edirlər.

Digər tədqiqatçılar deyirlər ki, tapıntıları şərh edərkən ehtiyatlı olmaq lazımdır.

Nümunələrin genetik tərkibinin ictimaiyyətə açıqlanmasının niyə üç il çəkdiyi sualı da cavab gözləyir. Başqa bir nəzəriyyə, virusun Wuhandakı bir laboratoriyadan təsadüfən sızdığı iddiasına əsaslanır.

Çin tədqiqat qrupu fevral ayında araşdırmalarının ilk versiyasını onlayn yayımladı, lakin bazardan toplanan nümunələrdə olan genetik məlumatların hamısı dərc edilmədi.

Daha sonra başqa bir beynəlxalq tədqiqat qrupu, genetik ardıcıllığın elmi məlumat paylaşma saytında dərc edildiyini gördü və heyvan bazarından bu mühüm nümunələrin nəyi ortaya qoyduğuna dair öz qiymətləndirmələrini paylaşdı.

Nature jurnalında dərc edilməzdən əvvəl digər elm adamları tərəfindən təsdiqlənən bu yeni analiz, bazarın içindəki piştaxtalardan, qəfəslərdən və mexanizmlərdən toplanan bu nümunələrin məzmunu ilə bağlı mühüm detalları ehtiva edir.

Çin tədqiqat qrupunun məqaləsi göstərirdi ki, vəhşi heyvanların satıldığı ərazilərdən toplanan bəzi nümunələr koronavirus üçün müsbət nəticə verib.

Təhlillər onu da göstərib ki, bu bazarda virusa həssas olduğu bilinən heyvanlar, xüsusilə yenot itləri canlı olaraq satılır.

Bununla belə, Çinli tədqiqatçılar araşdırmalarında əldə etdikləri tapıntıların epidemiyanın necə başladığını qəti şəkildə sübut etmək üçün yetərli olmadığını bildiriblər.

Məqalədə deyilir: "Bu ətraf mühit nümunələri heyvanların yoluxduğunu sübut edə bilməz".

Virusun bazara heyvan deyil, yoluxmuş şəxs tərəfindən gətirildiyi ehtimalı qalır.

2020-ci ildə ortaya çıxandan bəri SARS-CoV-2 virusunun mənşəyi ilə bağlı genetik tədqiqatlarda iştirak edən Qlazqo Universitetinin virusoloqu professor David Robertson dedi: “Bu çox vacib məlumat toplusunun indi dərc olunması və digərlərinin öyrənə bilər”.

Aysun / Demedia.az