Dənizin səkkiz kilometr altında inanılmaz balıq - Necə sağ qalır?

Təzyiqinin səthdən 830 dəfə yüksək olduğu okeanın təhlükəli dərinliklərində alimlər öz-özünə üzməyə davam edən balıq aşkar ediblər.

Fərqli görünüşlü ilbiz balığı, bir balığın indiyə qədər müşahidə olunmadığı ən dərin yerdə, səthin düz 8336 metr altında müşahidə edilib. Qərbi Avstraliya Universiteti və Tokio Dəniz Elmi və Texnologiyası Universitetinin tədqiqatçıları Yaponiyanın cənubundakı İzu-Oqasavara xəndəyində dərin dəniz tədqiqatı zamanı bu canlını aşkar ediblər. Yemlərə quraşdırılmış kameralarını okeanın yunan tanrısı Hades'in adını daşıyan "hadal" bölgəsinə yerləşdirən komanda aprelin əvvəlində rekord qıran kəşfini açıqladı.

Tədqiqatçılar belə dərinliklərdə belə görülən ilbiz balığının “böyük və canlı balıq populyasiyası” olduğunu bildirirlər. Bəs bu canlılar təcrid olunmuş şəraitdə, böyük təzyiq altında necə sağ qalırlar? Cavab ilbiz balığının heyrətamiz dərəcədə qəribə və ağıllı şəkildə inkişaf etdirilmiş uyğunlaşma mexanizmlərindədir.

Orta Tennessi Dövlət Universitetinin bioloqu Jessica Arbor, Mashable-a e-poçt vasitəsilə "Geniş mənada, dərin dəniz balıqları (yəni, hadal bölgələrində yaşayanlar) kiçik, jele kimi, ilanbalığı şəklində və yavaş yaşayan, həddindən artıq yemək yeyən və mavi balıqlardır" dedi. ovlarını işıqdan istifadə edərək ovlayan balıqlar”.

Səthin minlərlə metr altında heyvan hüceyrələrində mikroskopik zülallar zəifləyir və qeyri-sabit olur. Bu problemdir, çünki zülallar heyvanların orqan və toxumalarının fəaliyyəti üçün çox vacibdir. Bununla belə, salyangoz balığı trimetilamin N-oksid (TMAO) adlı kimyəvi maddə buraxır ki, bu da zülalların həddindən artıq fiziki stress altında dəyişməsinin qarşısını alır.

Geneseodakı Nyu York Dövlət Universitetinin bioloqu Mackenzie Gerringer Mashable-a deyib: "Ad sizə tanış görünə bilər, lakin TMAO balıqlara öyrəşdiyimiz "herony" qoxusunu verir".

TMAO olduqca effektivdir. Arayış üçün, "Okeanın ən dərin hissəsi olan Mariana xəndəkindəki təzyiq, dırnağınızda dayanan bir fillə eynidir" deyir Geneseo. Xəbərimizin mövzusu olan ilbiz balığı o qədər də dərindən görünməsə də, əsaslı təxmindir.

İlbiz balıqları bu amansız təzyiqə tab gətirmək üçün bədənlərini təkmilləşdiriblər. Dayaz sularda olan balıqlar batmadan üzmək (neytral üzmə qabiliyyətini saxlamaq) üçün qaz kisəsindən istifadə edirlər. Amma bu kisələr dərin dənizdə ilişib qalır. Buna görə ilbiz balıqlarında bu orqan yoxdur. Bunun əvəzinə, müəyyən bir su səviyyəsində tarazlıqda qalmaq üçün daha az və ya daha kiçik sümüklər, daha çox qığırdaq və daha kiçik üzgəc kimi strukturlardan istifadə edərək, onları bir qədər ilanbalığı kimi edir. İlbiz balığının dərisi isə pulcuqlarla örtülmür, jele kimidir, ona görə də batmadan üzə bilir.

İlbiz balıqları İzu-Oqasavara xəndəyinin hadal sahəsində kameralara tuş gəlib

Dərin dənizin ekspert "yeyiciləri"

Okeanların boş dərinliklərindəki qidalar, aclıqdan ölən canlıların zəngin qayalıqlarda və səthə yaxın yosunlarla dolu ərazilərdə üzdükləri qədər bol deyil.

Dərinliklərdəki həyat qidanın səthdən batmasından asılıdır. Canlılar bu hissəciklərlə dolaşır, sonra isə daha böyük heyvanlar onları yeyirlər. Salyangoz balıqları da bu yırtıcıdan faydalanmaq üçün yaxşı təchiz edilmişdir.

“Bir hədəl ilbizi bir anda mədəsinə yüzdən çox dırnaqlı heyvan sığdıra bilər!”

Arbour deyir: "Çox böyük ağızları və mədələri sayəsində tapa bildikləri zaman böyük yeməkləri asanlıqla yeyə bilərlər".

Salyangoz balığının hər iki çənəsinin KT müayinəsi
Onların qidası əsasən dırnaqlılar adlanan kiçik qabıqlı balıqlardan ibarətdir. Yuxarıdakı videoda siz ilbiz balığının bu dırnaqlı heyvanlarla qidalandığını görə bilərsiniz. Gerringer deyir ki, ilbiz balıqları ovlarını “əmərək qidalandırma” texnikasından istifadə edərək tuturlar. Bu, ağızlarını tez açaraq, "sorma gücü" yaratdıqda və dırnaqları ağızlarına çəkdikdə baş verir. Ancaq bu, hamısı deyil, hadal ilbizlərinin boğazlarının arxasında ovlarını əzməyə kömək edən ikinci dişlər var.

İkinci diş dəsti. Effektiv yemək üsulu.

Gerringer deyir: "Bir hadal ilbizi bir anda mədəsinə yüzdən çox dırnaqlı heyvan sığdıra bilər".

Dərin dəniz demək olar ki, işıqsız bir mühitdir.

Bir çox balıq dərin suları deşə bilən bir növ mavi-yaşıl işığı görməyə uyğunlaşdı, lakin hadal bölgələrində az gün işığı var. Salyangoz balıqları qaranlıqda orqanizmlərin yaratdığı işıqdan faydalanır. Bəzi canlılar ovlamaq və ya həyat yoldaşı tapmaq kimi səbəblərdən bədənlərindən işıq çıxara bilər.

Arbor izah edir: "İlbiz balıqları ovlarının yaratdığı zəif mavi işığı görməyə xüsusilə yaxşı uyğunlaşırlar".

Aysun / Demedia.az