Duz görün orqanizmdə nələr yaradır - Araşdırma



 11:01 16.05.2023     1247

Zaman keçdikcə, qədimdən bəri, bir çox xəstəliklərə qarşı istifadə olunan sınanmış vasitələr unudulmağa başladı.

Məsələn; duzla təpitmələr, vannalar və yuma prosesi... Duz gəlirli deyil, ona görə də, televiziyada bu effektiv vasitənin reklamı ilə qarşılaşa bilməzsiniz. Təbii ki,  manatlıq duz böyük dərman firmaları ilə mübarizədə uduzur. Ancaq çətin zamanlarda, həqiqətən, təsir edən və sadə vasitə lazım olanda duz, sözün əsl mənasında, yaşamağa kömək edir. 1941-1945-ci illərdə hərbi əməliyyatlarda iştirak edən tibb bacısı 2002-ci ildə qəzetə müsahibəsində hərbi cərrah Şeqlovun dahiyanə müalicə metodundan danışmışdı. Bu cərrah hətta ən ağır yaralı əsgərlərin belə, tezliklə ordu sıralarına qayıtmasına nail olmuşdu. Bütün bunlar II Dünya Müharibəsi zamanı çətin şəraitdə baş vermişdi. Cərraha bunun üçün yalnız duz lazım olmuşdu. O, öz sirrini köməkçi tibb bacısı ilə bölüşmüşdü. Tibb bacısı isə bütün ictimaiyyətə açıqladı. Əgər onu eşidən olsaydı! 
    Adi xörək duzu müalicəvi xüsusiyyətlərə malikdir. Ancaq oxşar effekti ingilis duzu da göstərir. Onu, həmçinin, maqnezium da adlandırırlar. Bir vaxtlar o, İngiltərədə çox məşhur idi. Duzu həm daxilə qəbul edirdilər, həm də xaricə tətbiq edirdilər.Birinci halda,  dozaya əməl edilməsi  vacibdir. Çünki duzun miqdarının yeməkdə çoxluğu ziyanlıdır. Kompreslər, duz vannaları, burun-boğaz üçün, üzü qırışlardan təmizləmək üçün duzlu məhlullar... Bütün bunlar tarixin sınağından çıxmış reseptlərdir. 
    Şeqlovun xəstələr üzərində tətbiq etdiyi metodlar möcüzələr yaradıb. Yaralanmış əsgərin yaraları, parçalanmış, kirli və yüksək infeksiya riskli olur. Hərbi çadırda bu cür parçalanmış yaraları ən qısa zamanda necə təmizləmək olar?  Bunun üçün cərrah tənzifi tərkibində bol miqdarda duz olan məhlula salır və həmin tənzifi yaralanmış nahiyəyə qoyurdu. Üstündən 3-4 gün keçdikdən sonra yaralarda çirk yığılması dayanırdı və təmizlənirdi. Dərinin rəngi açılırdı. Həmçinin, qızdırma kimi 2-ci dərəcəli simptomlar da yoxa çıxırdı. Bütün bunlar onu deməyə əsas verirdi ki, bədən infeksiyadan azad olub. 5-6 gündən sonra əsgərlər arxa cəbhəyə göndərilirdi. 
    Duz məhlulundan istifadə böyük potensiala malikdir.  Yazılı mənbələrdə bu üsulla bir çox xəstəliklərin sağalması barədə məlumata rast gəlinir: kariesdən tutmuş, xərçəngin ilkin mərhələsinə qədər... 
Yanıqlar, xolesistit, nefrit, xroniki appendisit, revmokardit, ağciyərlərdə  qrip sonrası  iltihabi proseslər, oynaq revmatizmi, osteomielit, inyeksiyadan sonrakı şişkinliklər-bütün bu xəstəliklərdə duzlu kompres və yaxud təpitmə etmək effektivdir.  Müalicənin kökündə duzun əsas xüsusiyyəti dayanır: hidroskopiklik... Başqa sözlə,  duz çirki,  nəmi özünə çəkir. Bu zaman isə eritrositlərə və leykositlərə, həmçinin, canlı hüceyrələrə toxunmur. 
    Yara yerində mayelərin çoxluğu bakteriyaların və digər patogenlərin artımına səbəb olur. Duz bu prosesin qarşısını alır. Sadə misallarla duzun necə işlədiyini göstərmək mümkündür. Sizə venadaxili və əzələdaxili dərman kursu yazıblar, bir neçə gündən sonra iynələrin yerində şişkinlər yaranıb.  Əgər müalicə etməsən, ən yaxşı halda o, uzun müddət ağrıyacaq. Pis halda isə, içində çirk olan torbaya çevriləcək. Bütün xəstəxanalarda iynədən yaranan şişlərə maqnezium  və ya duz kompresi qoyulur. Bu kompreslər 2-3 günə sürətlə şişi sorur və ağrını aradan qaldırır.  Yenə hər şeyin səbəbi duzun patogen mikrofloralı mayeni özünəçəkmə xüsusiyyətidir. 
    Duz sarğısının yaxşı təsir göstərməsi üçün bir neçə qaydaya əməl etmək lazımdır.  
1.Duzlu məhlul konsentrasiyalı olmalıdır, ancaq 10%-i keçməməlidir. Əgər bu göstəricidən yüksək olsa, kompres qoyduğunuz yerdə kapillyarların dağılması müşahidə edilə bilər. 
2.Yalnız dörd qat qatlanmış  təbii pambıq və ya kətan parçalardan istifadə edin. Ən yaxşı material cuna və ya tənzifdir; bunları da səkkiz qat qatlamaq lazımdır.  
3.Məhlulu hazırlayarkən qaynar sudan istifadə edin ki, bədənə ilıq halda təmas etsin. 
    4. Kompresdən öncə, zədəli nahiyədə dərinin qırışıqlığını açın. Tənzifi doladıqdan sonra leykoplastrla bağlayın. 

Soyuqdəymə və qripin ilkin simptomlarında, həmçinin, baş ağrılarında  başınıza və boynunuza duzlu kompres qoyun. Burun axmasında dairəvi kompres də kömək edər. Burundakı tıxanıqlıq 1 saata yoxa çıxacaq. Güclü miqren əziyyət verirsə, duzlu kompresi bütün gecə başınızda saxlayın.  Əgər siz xəstəliyin ilk gününü etinasız şəkildə keçirdinizsə, artıq öskürək başlayıbsa, o zaman təkcə başınıza deyil, kürəyinizə də duzlu kompres qoyun. Kürək üçün kompresi duzlu məhlulda isladılmış məhrəba ilə eləmək lazımdır.  Bu zaman bir məqama diqqət etməlisiniz: məhrəbanın yarısını duzlu məhlula batırın. Yarısı quru qalsın. Sonra dörd  qatlayın, elə edin ki, bədənə məhlula batırılmış hissə təmas etsin. Bunu bütün gecə bədəninizdə saxlayın. Müalicə müddəti 4-5 gündür. Daha qısa müddətdə özünüzü yaxşı hiss etsəniz, müalicəni dayandırın. 
Kompresin hazırlanması: əvvəlcə, 10%-lik məhlul hazırlayın. 1 litr qaynar suya 100 qr xörək duzu əlavə edin. Əgər əlinizin altında tərəzi yoxdursa, təqribən 3 xörək qaşığı duz götürün. Yaxşıca qarışdırın və əmin olun ki, duz suda tam həll olunub. Suyun rəngi bəyaz, bulanıq olacaq;  bu, normaldır. Yaxşı olar ki, məhlulu qazanda və ya ləyəndə hazırlayasınız. Belə halda parçanı məhlulda islatmaq daha rahatdır. Kompres üçün cuna götürsəniz, onu səkkiz qat qatlayın, 1 dəq ərzində məhlulda saxlayın. Daha qalın  olan pambıqlı parçaları dörd qat edin və məhlulda bir az uzun müddət saxlayın.   Parçanı, cunanı azca sıxın və zədəli nahiyəyə qoyun. Kompresin üstündən leykoplastrla bağlayın. Soyuq qış aylarında üstündən şal ilə sarıyın ki, isti qalsın. Belə kompreslə bütün gecəni yatmaq olar. Səhər çıxara bilıərsiniz. 
Qrip və ağır soyuqdəymə zamanı axşama qədər gözləməyə gərək yoxdur, proseduru həmən başlayın. Təbii ki, gecə qoyulan kompres sağalmanı daha sürətləndirir və ağırlaşmanın qarşısını alır.  İlkin simptomlar ortaya çıxan kimi, burun-boğazınızı duz məhlulu ilə yuyun.  Bununla da, ordakı mikrobları məhv eləmiş olursunuz və xəstəliyin qarşısını almış olursunuz. Məhlul selik vəzilərinin axıntılarının qarşısını alır, nəfəs yollarını dezinfeksiya edir və iltihabı aradan qaldırır. Prosedur nəticəsində burundakı tıxanıqlıq  xüsusi dərman vasitəsi istifadə edilmədən, qısa zamanda yox olur. 
Məhlulun hazırlanma qaydası çox sadədir.  Yetkin insan üçün 1 stəkan qaynar suya 1 çay qaşığı duz əlavə edin. Uşaq üçün  hazırlanacaq  məhlulda duzun miqdarını 50% azaldın. Bundan əlavə, məhlula 1 çay qaşığı soda və 1 damcı yod da əlavə etmək olar. Soyuqdəymənin ilk simptomlarında burnunuzu gündə 3-4 dəfə  bu məhlulla yuyun. Prosesi iynəsiz şpris və ya imalə aparatı ilə həyata keçirmək olar. Alternativ variant kimi, duzu boşqaba tökün, burnunuzun dəliklərindən birini  barmağınızla tutun,  digər dəliyi ilə duzu burnunuza çəkin. Maye boğazınıza çatanda udmayın, tüpürün. 

Bahadur Seyidov / Demedia.az