Kainatda ən qədim ulduzların qalıqları tapıldı



 20:33 16.05.2023     559

Astronomlar kainatın ilk ulduzlarından bəzilərinin qalıqlarını tapıblar.

Demedia.az xəbər verir ki, 13 milyard illik bu göy cisimlərinin kimyəvi xassələri Günəş kimi gənc ulduzlarınkından tamamilə fərqlidir.

Alimlər bu qalıqları tədqiq etməklə ulduzların, qalaktikaların və hətta elementar elementlərin necə əmələ gəldiyinə aydınlıq gətirməyə ümid edirlər.

Florensiya Universitetinin astrofiziki Stefaniya Salvadorinin müəllifi olduğu tədqiqat mayın 3-də The Astrophysical Journal-da dərc olunub.

Kainatın ilk dövrlərində yalnız hidrogen və helium kimi çox sadə elementlər mövcud idi. Buna görə də ilk ulduzlar yalnız bu elementlərdən ibarət idi. Zamanla ağ-isti nüvələr sadə atomları yavaş-yavaş karbon, oksigen, maqnezium və nəhayət metallar kimi daha ağır elementlərə çevirdi. Bu ağır atomları ehtiva edən qaz buludlarından əmələ gələn ulduzların növbəti nəsli; Elm adamlarının bu gün müşahidə etdikləri ulduzların çoxu dəmir kimi metallarla zəngindir.

İndiyə qədər heç kim bu orijinal ulduzları birbaşa müşahidə edə bilməyib, çünki onların çoxu çoxdan sönmüş və ya partlamışdır. Ancaq indi elm adamları bu ulduzlardan qalan tozları araşdırmaq və kainat haqqında anlayışımızı təkmilləşdirmək üçün milyardlarla işıq ili uzağa baxa bilərlər.

Tədqiqatçıların fikrincə, dəmir və digər metal elementlərdə son dərəcə yoxsul olan bu toz və qaz buludları karbon, oksigen və maqneziumla zəngin idi. Bu, ulduz mənşəli digər tədqiqatlarla uyğunlaşır və gənc ulduzların, o cümlədən Süd Yolunda tapılanların tərkibini izah etməyə kömək edir.

Aysun / Demedia.az