2100-cü ilə qədər dünyanı hansı fəlakətlər gözləyir?
Planetimiz bir dəfə keçdikdən sonra bir sıra geri dönməz ekoloji dəyişikliklərə səbəb olacaq bir neçə mərhələnin sahilində dayanır.
Həddindən artıq isti dalğaları, quraqlıqlar, daşqınlar və tufanlar daha çox yayılmış və intensiv xarakter alır. Yer atmosferinin və okeanların tutduğu enerji təzyiq altında qazlı içki kimi qabarır.
2100-cü ilə qədər Yerin gələcəyini simulyasiya edən yeni bir araşdırma, temperatur və yağıntıların dəyişməsinin yerli səviyyədə iqlimi necə kökündən dəyişdirə biləcəyini göstərir. Bu elə bir dəyişiklikdir ki, biz 1880-ci illərdə hazırlanmış xəritələri yenidən çəkməli olacağıq.
Virciniya ştatının iqlimşünası, baş müəllif Paul Dirmeyerin rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu deyir: “Bu əsrin sonuna qədər qlobal quru ərazisinin 38-40 faizinin bugünkündən fərqli iqlim zonasında olacağı təxmin edilir”. George Mason Universiteti.
Tədqiqatçıların gələcək qlobal dəyişikliklərlə bağlı proqnozlarını yaratmaq üçün hansı iqlim modellərindən istifadə etməsindən asılı olaraq, bu təxminlər daha da artırıla bilər ki, Yer kürəsinin quru ərazisinin təxminən 50 faizi qeyri-adi iqlim zonasına sövq edilə bilər. Bu dəyişikliklər iqlim dəyişikliyinə daha həssas olan və qlobal istiləşmənin daha yüksək templərini proqnozlaşdıran ən son nəsil iqlim modelləri ilə daha qabarıq şəkildə özünü büruzə verdi.
Dirmeyer, proqnozlaşdırılan dəyişiklikləri tərtib etmək; Köppen-Geiger xəritələrindən istifadə edərək, dünyanı temperatur, yağıntı və fəsillərə görə beş iqlim qurşağına bölmək üçün istifadə edilən sistemdir.
1884-cü ildə Vladimir Köppen adlı alman-rus klimatoloqu tərəfindən hazırlanmış Köppen-Geiger iqlim təsnifat xəritələri o vaxtdan bəri dəfələrlə yenilənmiş və növlərin yayılması və böyüməsini modelləşdirmək üçün hələ də geniş istifadə olunur.
Aysun / Demedia.az
