NASA çağırış etdi: Aya enəcək vasitə...
Aya astronavtları geri qaytarmaq məqsədi ilə ABŞ Milli Aeronavtika və Kosmik Tədqiqatlar İdarəsi (NASA) yeni eniş aparatı, yeni kosmik kostyumlar və hətta Ayı orbitə çıxaracaq kosmik stansiya üçün müqavilələr imzalayıb. İndi başqa bir ehtiyac var: yeni bir avtomobil!
NASA Ay səthinə səyahət edəcək yeni Ay vasitəsi üçün müsabiqəyə başlayıb. Avtomobilin Marsın səthində illərdir uzaqdan idarə olunan Apollon dövründəki Ay arabaları ilə robot-roverlər arasında bir vasitə olacağı gözlənilir.
Lunar Terrain Vehicle - LTV adlandırılan rover NASA-nın Ay səthində infrastruktur qurmaq və uzunmüddətli davamlı insan varlığı yaratmaq məqsədi daşıyan Artemis missiyasında əsas rol oynayacaq. Buna nail olmaq üçün kosmos agentliyi Ayda enerji təchizatı inkişaf etdirməli, astronavtlar tikinti üçün Ay resurslarından istifadə etməli, mədən çıxarmalı və lazım gələrsə, Ay tozundan istifadə edərək tikinti blokları istehsal etməlidirlər.
Bütün bunlar üçün nəqliyyat əsas komponentdir. NASA keçən həftə bildirmişdi ki, o, nəqliyyat vasitələrinin "astronavtların piyada edə bildiklərindən daha çox ərazini kəşf etməsinə şərait yaratmasını" istəyir.
Ayın səthində bir və ya iki mil gəzə bilərsiniz.
NASA-nın LTV proqramının meneceri Steve Munday, "Apollon missiyalarında öyrəndik ki, Ay səthində skafandrla bir-iki mil gəzə bilərsiniz. Deməli, sizə başqa bir şey lazımdır. Nəqliyyat və elm üçün bu məsafəni artırmalısınız".
Bununla belə, astronavtlar bir dəfəyə maksimum 30 gün səthdə qala bildiklərinə görə, avtomobil astronavtlar tərəfindən idarə edilmədikdə belə istifadəyə yararlı olmalıdır. Beləliklə, pilotlu missiyalar arasında LTV-lər yüklərin və elmi faydalı yüklərin pilotlu eniş yerləri arasında daşınması üçün istifadə olunmalı, daha çox elmi gəlir əldə etmək, resurs kəşfiyyatı və Ayın kəşfiyyatını təmin etməlidir.
Roverdən öz missiyaları üçün istifadə haqqını NASA ödəyəcək. Bundan əlavə, Munday deyir: "Vəzifədən aylar sonra, rover təmin edən şirkət onu kommersiyalaşdıra bilər. Beləliklə, biz təkcə biznes innovasiyalarını dəstəkləmirik, həm də böyüyən Ay iqtisadiyyatına kömək edirik."
Bunun üçün pul ödəyəcək şirkətlər arasında elmi araşdırma aparmaq istəyənlər və ya Ayda resurslar axtaranlar ola bilər.
NASA 2029-cu ilə planlaşdırılan Artemis V missiyasında üçüncü insanlı uçuş zamanı üzərində astronavtların olduğu Ay roverlərindən istifadə etməyə başlamağı planlaşdırır. Bununla belə, səyahətçilər bundan əvvəl ediləcək insansız və kommersiya fəaliyyətləri üçün də istifadə edilə bilər.
Aysun / Demedia.az
