Maraqlı kəşf! - Qeydlərdə olmayan yeni qadın fiqurlu qaya tapıldı
Əhəmiyyətli qayaüstü rəsmlərə və tarixdən əvvəlki dövrlərə ev sahibliyi etdiyi bilinən Latmosda edilən araşdırmaların sonunda başqa bir həyəcan verici kəşf edildi və tarixdən əvvəlki dövrə aid olduğu düşünülən və qadın fiqurları ilə yeni bir qaya təsviri çəkildi.
Keçmişində bir çox sivilizasiyaya ev sahibliyi etmiş və sanki açıq səma altında muzeyə çevrilən Aydın, cazibəsini günü-gündən artırmağa davam edərkən, təbii gözəllikləri və tarixi quruluşu ilə diqqət çəkən yerlərdən biri olan Latmos bölgəsi həm də tarixin sirrini kəşf etmək istəyən yerli və xarici turistlərin marşrutu üzərində. Bölgənin qorunub saxlanılması və tarixi əhəmiyyətini ortaya çıxarmaq üçün aparılan araşdırmalar fasiləsiz davam edərkən, Latmosun əhəmiyyətli qayaüstü rəsmləri də tarixdən əvvəlki dövrlərə işıq salır.
Alman arxeoloqu Dr. Anneliese Peschlow tərəfindən 1994-cü ildə kəşf edilən Qərbi Anadoluda ilk məlum olan tarixdən əvvəlki qayaüstü rəsmlərin sayı o vaxtdan bəri tapılan yeni rəsmlərlə birlikdə 200-ə çatıb. Mövzu və üslub baxımından özünəməxsus xüsusiyyətlərə malik olan Latmos qayaüstü rəsmlərinin əsas mövzusunun qadın-kişi münasibətləri, ailə və ailənin davamlılığı, yaz şənlikləri, toy mərasimləri, xüsusilə gənc qızların böyüklər dünyasına giriş mərasimləri, bir çox rəsmlərdə toxunma naxışlarına bənzəyən bəzək və fiqurlar da var. Nəhayət, Ekosistemi Mühafizə və Təbiət Sevənlər Dərnəyi (EKODOSD) tərəfindən aparılan araşdırmalar zamanı qaya üzərində və onun boşluqlarında tarixdən əvvəlki dövrə aid olduğu düşünülən yeni qayaüstü rəsm tapılıb.
Yeni tapıntıdan sonra Aydın Mədəni İrsi Qoruma Regional Şurasına müraciət etdiklərini ifadə edən EKODOSD Başçısı BahattinDrive; “Aydın və Muğla vilayətlərinin sərhədlərində yerləşən Latmos dağları Bafa Gölü Təbiət Parkı ilə bütünləşən qeyri-adi təbiət mənzərəsi və üst-üstə yığılmış qneys və qranitlərdən ibarət qayalıq quruluşu ilə ziyarətçiləri fərqli dünyalara aparır. Dağdakı ən mühüm tarixi tapıntılar 8000 illik tarixdən əvvəlki qayaüstü rəsmlərdir. Hər an yeni tapıntı və kəşf ehtimalının yüksək olduğu Latmos dağlarında yeni qayaüstü rəsm aşkarlanıb. Yeni aşkar edilən rəsm qadın fiqurundan ibarətdir. Aydın sərhədləri daxilində yerləşən qayaüstü rəsmlərin qeydiyyatı və qorunması üçün Aydın Mədəni İrsin Qorunması Regional İdarə Heyətinə müraciət edilib. Bodrum, Milas, Didim, Söke və Kuşadası kimi turizm şəhərləri arasında Neolit dövründən Osmanlı dövrünə qədər həyat izləri ilə dolu, vəhşiliyini hələ də qoruyan bölgə xalqı insanları dünyaya aparır. səciyyəvi pətək əriməsi və günbəz kimi ərimə qayaları ilə xəyalların.. Açıq hava muzeyi olan Latmos dağları az qala qışqırır. Tarixdən əvvəlki dövrlərdən Qədim dövrə, Bizans və Osmanlı dövrlərinə qədər yaşayan insanların qoyduğu izlər dağın bərbad və vəhşi coğrafiyasına səpələnmişdir. Keçmişdə mağaralarda başlayan həyat əsrlər boyu inkişaf edərək fermalara, monastırlara, qədim şəhərlərə çevrilmişdir. Latmos dağlarında məskunlaşan bu insanlar yaşadıqları müddətdə heç bir təbii dağıntıya yol vermədən dağlıq, kobud və sərt relyefdə qaya və memarlıqdan ahəngdar şəkildə istifadə etmişlər. Təbii mağaraları və qaya sığınacaqlarını dəyişmədən bu əraziləri dini məkan və yaşayış yeri kimi istifadə etmişlər.
Aysun / Demedia.az
