Şiddətli tufanlar və ildırımlar kosmosdan necə görünür?
İldırım bəzilərimiz üçün qorxulu hava hadisəsi, bəzilərimiz üçün isə möcüzəvi hava hadisəsidir.
Bunun qorxulu olmasının səbəbləri arasında “ölümcül” olmağı nümunə göstərə bilərik. Təbii ki, ardınca gələn son dərəcə yüksək səslərin bizi yerimizdən atlamağa məcbur etdiyini deməyək.
Ölümdən söz düşmüşkən, ABŞ-ın rəsmi meteorologiya xidmətinin məlumatına görə, ölkədə “fırtınalar nəticəsində ölənlərin” əsas səbəbi ildırımdır. Nəhayət, ötən ilin avqustunda Ağ Evin bağçasına ildırım düşüb, ağacın altında dayanan 4 nəfəri vurub və onlardan 3-ü hadisə yerində ölüb, Amber Eskudero-Kontostathis isə möcüzə nəticəsində sağ qalmağı bacarıb. Gənc qadının müalicəsi hələ də davam edir.
Beləliklə, ildırımın sirrini həll etmək mümkündürmü?
Əslində, bu məqsədlə Avropa Kosmik Agentliyi tərəfindən tamamilə yeni bir müşahidə peyki hazırlanmışdır. Hələlik "körpə layihəsi" olsa da, inkişaf etdirmək mümkündür.
İldırım Yer kürəsində hər yerdə müşahidə olunsa da, hələ də nisbətən zəif başa düşülən hava hadisəsidir. Biz ildırımın necə baş verdiyini az-çox bilirik, lakin bu hava hadisələrinin təfərrüatları haqqında öyrənməli olduğumuz çox şey var.
Planetimizin orbitində fırlanan yeni müşahidə peyki sayəsində ildırımı anlamaq üçün daha bir şansımız var. Həm də bu, insanların həyatını və infrastrukturunu riskə atan şiddətli fırtınaların meydana gəlməsini daha yaxşı proqnozlaşdırmaq üçün bir yol ola bilər.
Avropa Kosmik Agentliyi tərəfindən idarə olunan "Lightning Imager" qısa adı ilə LI, Eumetsat tərəfindən idarə olunan Meteosat peykləri arasındadır.
Lightning Imager (LI) ildırım vurmalarının yeri və intensivliyi haqqında real vaxt məlumatları təqdim edir.
Avropa, Afrika və Atlantik okeanında ildırım çaxmasını əks etdirən yeni yayımlanan videoların mütləq göz oxşadığını söyləyə bilərik.
Lightning Imager Avropa, Afrika, Yaxın Şərq və Cənubi Amerikanın hissələrini əhatə edən dörd kameradan ibarətdir və saniyədə 1000 kadr sürətlə məlumat çəkə bilir. Buraxılan yeni videoların hər birindən çəkilmiş ildırım görüntülərinin Yer kürəsinin fotosu ilə birləşmiş vaxtaşırı animasiyası.
Eumetsat-ın idarəedici direktoru Phil Evans, “Fırtınalar tez-tez ildırım fəaliyyətində qəfil dəyişikliklərdən əvvəl olur. "Fəaliyyətdəki bu dəyişiklikləri izləməklə, Lightning Imager-in məlumatları sinoptiklərə şiddətli fırtınaları proqnozlaşdırmaqda kömək edəcək."
"Bu məlumat Flexible Combined Imager peykindən yüksək ayırdetmə qabiliyyətinə malik məlumatlar ilə birlikdə istifadə edildikdə, mütəxəssislər şiddətli fırtınaları daha yaxşı izləyə və səlahiyyətliləri xəbərdar etmək üçün daha çox vaxt əldə edə biləcəklər".
Aysun / Demedia.az
