Süd, yumurta, balıq yeməyənlərdə görünür! - D vitamini istifadə edənlər...
Xüsusilə böyük şəhərlərdə insanların çoxunun D vitamini səviyyəsi olması lazım olduğundan çox aşağıdır.
Bunun səbəbləri arasında günəş işığından yetərincə və düzgün yararlana bilməmək, uşaqlıqda çöldə oynamaq əvəzinə evdə planşetlə vaxt keçirmək, qapalı məkanda saatlarla günəşdən məhrum olmaq kimi bir çox amillər var.
Ölkəmizdə D vitamini çatışmazlığı hallarının ciddi olduğunu bildirən Daxili Xəstəliklər Mütəxəssisi Dr. Meltem Batmacı, “Bölgəyə görə dəyişsə də, ölkəmizdə D vitamini çatışmazlığı yüzdə 50-nin üzərindədir. Dünyada təxminən 1 milyard insanın D vitamini çatışmazlığı olduğu düşünülür. Bununla belə, xüsusilə son illərdə aparılan elmi araşdırmalar, D vitamininin sümük sağlamlığından tutmuş yoluxucu xəstəliklərin qarşısının alınmasına, zehni inkişafdan xərçəngdə nəzarətsiz hüceyrə çoxalmasının azaldılmasına qədər orqanizm üçün kritik əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir.
Yağda həll olunan vitamin olan D vitamininin bəzi qidalarda olduğunu ifadə edərək, daha çox günəşin təsiri ilə dəridə meydana gəlir. Meltem Batmacı, “Xalq arasında “günəş vitamini” olaraq da bilinən D vitamininin qidadan qarşılanması gündəlik ehtiyacın yüzdə 10-20-ni təşkil edir. Yəni xaricdən əlavə edilməsi lazımdır” deyən D vitamini haqqında bilmək üçün 9 vacib məqamı açıqlayıb.
D vitamininin bədənimizdə kritik rol oynadığını qeyd edən Dr. Meltem Batmacı, “Bədənimizdə sümük sağlamlığı baxımından çox əhəmiyyətlidir. Sümük qırıqlarını azaltmaqla və əzələ liflərini qorumaqla əzələ gücünü artırır, bu da öz növbəsində düşmədən qoruyur. Elmi araşdırmalar göstərib ki, D vitamini yeni şişlərin (döş, yumurtalıq, yoğun bağırsaq, prostat vəzi və digər xərçənglər) inkişafını və mövcud şişlərin böyüməsini ləngidir, ürək-damar və tənəffüs sistemi xəstəliklərinin riskini azaldır.
Ateroskleroz və yüksək təzyiq xəstəliklərində tənzimləyici olan D vitamini diabet və insulin müqavimətinə qarşı da mühüm rol oynayır. İnfeksiyaların və immun sistem xəstəliklərinin müalicəsində təsirli olur. Bir araşdırmaya görə, D vitamini sayəsində hər hansı səbəbdən vaxtından əvvəl ölüm riski 25 faiz azalıb. Demans riskinin də azaldığı müşahidə olunub”.
Orqanizmdəki D vitamini səviyyəsinin təyin olunmalı və daha sonra həkim tövsiyəsi ilə istifadə edilməli olduğunu vurğulayan Dr. Meltem Batmacı, “Müalicədən əvvəl və sonra D vitamini səviyyəsinə nəzarət edilməlidir. Yaş, cins, coğrafiya, müşayiət olunan xəstəliklər, hamiləlik vəziyyəti və hətta dəri rəngi gündəlik D vitamini ehtiyacını təyin edən amillərdir. Ona görə də D vitamini ehtiyacı insandan insana dəyişir. Həddindən artıq qəbul edildikdə D vitamini səbəbiylə zəhərlənməyə səbəb olur. Qanda kalsium səviyyəsi yüksəlir, kilo itkisi, nizamsız ürək döyüntüsü, yıxılma və sümük qırılma riskinin artması, damar və toxumalarda kalsiumlaşma, ürək və böyrəklərin zədələnməsi görülür.
Aysun / Demedia.az
