Beyin sağlamlığınızı qorumaq üçün etməli olduğunuz 5 İŞ

Neyrologiya üzrə PhD tələbəsi Emily McDonald, 10 milyon dəfədən çox baxılan viral TikTok videosunda beynini qorumaq üçün hər gün etdiyi üç şeyi təsvir etdi:

Səhər telefonu söndürün, müsbət fikirlər düşünün və işlənmiş qidalardan qaçın.

İki nevroloq McDonald-ın öz videosunda verdiyi məsləhətin heç də pis olmadığını düşünür, lakin bu siyahıya əlavə ediləcək daha çox şey var.

Beynimizi sağlam saxlamaq və Alzheimer kimi neyrodegenerativ xəstəliklərin qarşısını almaq vacibdir. Bəs bütün günü idrak yükümüzü alan beynimizin sağlamlığı üçün nə edə bilərik? Utah Universitetinin neyrobiologiya şöbəsindən Jason Shepherd və Şimal-Qərb Universitetinin neyrobiologiya şöbəsindən Talia Lerner nə edə biləcəyimizi sadalayır:

1. Əvvəlcə yaxşı bir gecə yuxusu alın
Yuxu zamanı ideal otaq temperaturu 18 ilə 21 dərəcə arasında olmalıdır. 
Shepherd deyir ki, yaxşı yuxu rejimi və hər gecə altı-səkkiz saat yatmaq beyin sağlamlığınız üçün edə biləcəyiniz ən yaxşı şeylərdən biridir. O, gecə təxminən altı-yeddi saat yatmağa çalışır.

Yuxu beynə yeni məlumatları emal etməyə, xatirələri formalaşdırmağa və yeni konsepsiya və ideyaları birləşdirməyə kömək edir. O, həmçinin Alzheimer xəstələrinin beyinlərində görünən amiloid lövhələri kimi tanınan zülalların zəhərli yığılmasının qarşısını alır.

Bundan əlavə, yuxu beyin plastisiyasını gücləndirir, bu, beynin yeni vəziyyətlərə və təcrübələrə uyğunlaşma qabiliyyətidir. Tədqiqatlar göstərir ki, beyniniz üzləşdiyi problemlərə nə qədər asanlıqla uyğunlaşa bilsə, qocalıq dövründə koqnitiv funksiyalarınızı bir o qədər yaxşı qoruya bilərsiniz.

Lakin ekspertlər xəbərdarlıq edir: Asanlıqla yuxuya getmək üçün yatmazdan əvvəl ekran əsaslı fəaliyyətlərdən çəkinin.

2. Ürəyinizi məşq edin
Shepherd deyir ki, o, beynini sağlam saxlamaq üçün hər gün idman edir, çünki müntəzəm idman beyinə qan axını artırır.

Tədqiqatlar göstərir ki, müntəzəm idman edən insanların Alzheimer xəstəliyinə tutulma riski daha azdır və məşq də yaşlandıqca koqnitiv geriləməni gecikdirir.

Shepherd bildirir ki, rəsmi tövsiyələr həftədə 150 ​​dəqiqə mülayim məşqdir. Ancaq o, ən yüngül işi belə “heç nədən yaxşıdır” hesab edir. Onun üçün bu, adətən gündə bir və ya iki dəfə itlərini bir neçə mil gəzdirmək və ya həftə sonları futbol matçlarına hakimlik etmək deməkdir.

3. Dostlarınızla vaxt keçirin və ictimailəşin
Lerner bildirir ki, tənhalıq insanın psixi sağlamlığına, emosional rifahına və beyin sağlamlığına zərər verə bilər, ona görə də dostlarımızla münasibətlərimiz önəmlidir. “Ümumiyyətlə, güclü sosial dairələri olan insanlar daha uzun yaşamağa meyllidirlər. "Başqa insanlarla vaxt keçirmək sizin emosional həyatınız üçün müsbətdir və buna görə də beyin sağlamlığınız üçün" deyir.

Lakin Lerner həmçinin etiraf edir ki, qocaldıqca sosial münasibətlərimizi qoruyub saxlamaq çətin ola bilər. Dostları ölkəyə səpələnmiş Lerner deyir ki, o, sevdikləri ilə əlaqə saxlamaq üçün sosial media və mesajlaşma proqramlarından istifadə edir.

O, həmçinin digər valideynlərlə görüşmək üçün uşaqlarının məktəbində mütəmadi olaraq könüllü işləyir. "Uşağınız olmasa belə, könüllülük həm sizə, həm də başqalarına fayda verən bir şeydir" deyə Lerner əlavə edir.

4. Yeni şeyləri sınayın
Bəli, vərdişlərimiz bizi biz edən şeylərdir, lakin biz onlara kor-koranə bağlanmamalıyıq. Vaxtaşırı iş rejimlərinizi dəyişməyə çalışmaq yaxşıdır.

Shepherd bildirir ki, yeni insanlar, yerlər və problemlərə məruz qalma zehninizi formada saxlaya, beyin plastikliyini yaxşılaşdıra və beyninizi gücləndirə bilər. O, tədqiqatçı və akademik kimi işindən başqa, fotoqrafiya və musiqi dinləməyi də sevir.

Ancaq yeni şeylər sınamaq mütləq səyahət etməli və ya yeni hobbi ilə məşğul olmalısınız demək deyil. Bu, əvvəllər heç vaxt həll etmədiyiniz çətin tapmacaya cəhd etmək və ya beyninizin müxtəlif insanlara uyğunlaşmağı öyrənə biləcəyi yeni sosial vəziyyətlərə girmək qədər sadə ola bilər.

Yeni şeylər öyrənmək beyin plastikliyini dəstəkləyir. Beyninizi yeni və fərqli üsullarla istifadə etmək daha güclü bir ağıl gətirir.

5. Sağlam və çox yönlü pəhriz yeyin
Tədqiqatlar göstərir ki, təzə tərəvəz və bir neçə işlənmiş qida ilə dolu bir pəhriz beyninizin bioloji yaşı üçün bir möcüzədir. (Getty Images)
İmkan daxilində qablaşdırılmış məhsullardan və yüksək işlənmiş qidalardan çəkinin. McDonald-ın TikTok-da qeyd etdiyi kimi, işlənmiş qidalar koqnitiv zəifləmə və demans riskinin artması ilə əlaqələndirilir.

Bir çox araşdırmalar göstərir ki, qablaşdırılmış məhsullar və yüksək işlənmiş qidalar ümumi sağlamlığa mənfi təsir göstərə bilər; diabet, yüksək xolesterol və ya yüksək təzyiq kimi sağlamlıq problemləri riskini artıra biləcəyini göstərir.

Aysun / Demedia.az