NASA kosmik gəmisi Marsda buz axını aşkarladı
Bir vaxtlar su ilə örtülmüş Mars bu gün Yerin ən quraq səhrasından min dəfə daha qurudur. Buna baxmayaraq, bəzi buzlar Mars torpağında yavaş-yavaş axmağa davam edir.
NASA-nın Mars orbitində fəaliyyət göstərən Mars Kəşfiyyat Orbiti Qırmızı Planetin səthinin hərtərəfli şəkillərini çəkən Yüksək Tərifli Görüntü Təcrübəsi (HiRISE) adlı güclü kamera daşıyır. HiRISE komandası bildirir ki, bu, "başqa planetə göndərilən ən güclü kameradır".
Bu yaxınlarda planetoloqlar HiRISE-dən Marsın səthində "buzlu axın" şəklini çəkmək üçün istifadə etdilər. Üstəlik, bu donmuş buz kütləsinə təkcə Marsın soyuq qütblərində rast gəlinmir.
Mars geoloqu və HiRISE layihəsinin köməkçi tədqiqatçısı Mayk Mellon "Marsın səthi buzlaq relyef formalarının nümunələri ilə doludur" dedi. "Yerüstü buz yataqları əsasən qütb bölgələri ilə məhdudlaşsa da, Marsın bir çox qeyri-qütb bölgələrində bol yavaş, sıx axın nümunələri var."
Aşağıdakı şəkil Marsın nisbətən "mülayim" bölgəsi olan 37-ci enlikdə çəkilib.
Vadilərin və kraterlərin içərisində qayalıq dağıntılar üzərində əmələ gələn bu buz son dərəcə yavaş hərəkət edir.
Mellon izah edir: "Buz aşağıya doğru axarkən, ətrafdakı mənzərədən qopardığı qaya və torpağı özü ilə aparır". “Minlərlə il çəkə bilən bu mərhələli proses buz axınının tarixini ortaya qoyan naxışlar şəbəkəsi yaradır”.
Buz əridikdə və ya buxarlananda belə, daşınmış süxurların izləri qalır. Beləliklə, Marsın azalmış, lakin hələ də aktiv geoloji fəaliyyətinin izlərini araşdıra bilərik.
Aysun / Demedia.az
