NASA tərəfindən 11 dəfə rədd edildi, lakin sonra... - Astronavtın həyatı
Təqvimdə 1962-ci il avqustun 7-də onun ABŞ-ın Kaliforniya ştatında iki immiqrant işçinin övladı olaraq doğulduğu göstərilirdi.
Anası Julia və atası Salvador əslində Meksikadan ABŞ-a köçmüş işçilər idi. Kiçik yaşlarından bacı-qardaşları ilə fermada miqrant işləyən ailəsinə məhsul yığmağa kömək etməyə başlayıb. Ailəsinə kömək etməli olduğu üçün tez-tez dərsdən yayınır və daim hərəkət edirdi. İllər sonra o, bu illəri xatırlayacaqdı: "Başqaları yay tətilini səbirsizliklə gözlədiyi halda, mən buna nifrət edirdim. Mənim üçün yay tətili həftənin 7 günü tarlada işləmək deməkdi". Onun hekayəsi illər keçdikcə dildən-ağıza yayılacaq, illər keçdikcə uşaqlıqdan bəri çəkdiyi zəhmətdən bəhrələnəcəkdi. Bu gün bütün dünyaya astronavt kimi tanınan Xose Hernandezin təsirli mübarizəsini təqdim edirik.
Hernandezin astronavt olmaq arzusu 10 yaşında ikən başlayıb. 1972-ci ildə Apollon 17-nin Aya enişini izləyən balaca Xose elə həmin an qərar verdi ki, böyüyəndə nə olacaq. Bu tarixi anın şahidi olmaq üçün dovşan qulağını ailəsinin ağ-qara televizorunun düz üzərinə qaldıran balaca Xose izlədiyi mənzərədən təəccüblənib və həyəcanlanıb. Həyəcanını atası ilə bölüşəndə ondan çox vacib məsləhətlər eşitdi. Atası Salvador Hernandes tarlada kağız üzərində məhsul yığan adi bir işçi olsa da, əslində oğluna dəyərli məsləhətlər verəcək müdrik bir insan idi. Ata Salvador kiçik oğluna aşağıdakı tövsiyələri verərdi:
"Məqsədinizi tapın. Nə qədər uzaq olduğunuzu bilin. Yol xəritəsi çəkin. Necə edəcəyinizi bilmirsinizsə, öyrənin. Uğur qazandığınızı düşünəndə, yəqin ki, daha çox çalışmalı olacaqsınız."
Atasının dediyi müdrik sözlər artıq balaca Xosenin beyninin bir küncünə həkk olunmuşdu. O, 12 yaşına qədər ispan dilindən başqa heç bir dil bilmirdi və ailəsi daim köçdüyündən yalnız arabir məktəbə gedə bilirdi. Bu zaman onun həyatında daha bir dönüş baş verdi. Onun dərsə gəlmədiyini bilən müəllimi Hernandezin evini ziyarət etməyə başladı.
Bu an Xosenin həyatında hər şeyi dəyişdi. Ernandeslər oğullarının müəlliminin dediklərindən təsirləndilər. Müəllim Xanım Gəncin sözlərini dinləməyə qərar verən və övladlarının təhsilini davam etdirməsinin vacib olduğunu qəbul edən ailə, oğullarının Franklin Liseyini bitirməsinə də şahid olublar. Üstəlik, ata Salvador Hernandez illər keçdikcə yaxşı anlayacaqdı ki, o, oğluna keçmişdə bir yol xəritəsi göstərib və onun üçün işıq olub, gələcəkdə bütün dünyada tanınan bir ada çevriləcək.
Atasının təsvir etdiyi üsulla həyatına davam edən Hernandez 1984-cü ildə Sakit Okean Universitetində elektrik mühəndisliyi üzrə bakalavr dərəcəsini almışdır. İki il sonra o, Santa Barbaradakı Kaliforniya Universitetində elektrik və kompüter mühəndisliyi üzrə magistr dərəcəsi qazandı.
Magistr dərəcəsini aldıqdan sonra Şimali Kaliforniyada Lourens Livermor Milli Laboratoriyasında işləməyə başladı. Lakin işlər onun gözlədiyi kimi getmədi. O, işlədiyi laboratoriyada bir neçə Latın Amerikalısından biri idi. Hətta latın mənşəli olduğuna görə onu işlədiyi yerdə qapıçı ilə səhv salanlar da olub. Qarşılaşdığı irqçilik onda dərin bir məyusluq yaratsa da, yenə də təslim olmadı.
Hernandez astronavt olmaq arzusunu həyata keçirərək təxminən 15 il bu laboratoriyada işləməyə davam etdi. Üstəlik, zaman keçdikcə bu təməlqoyma işləri ona daha çox şöhrət qazandırmağa başladı. 2001-ci ildə o, Hyuston Kosmos Mərkəzində NASA materialları üzrə tədqiqat mühəndisi kimi fəaliyyət göstərmiş, Kosmik Şəkl və Beynəlxalq Kosmik Stansiya missiyalarında kömək etmişdir. 2002-ci ildə o, Materiallar və Proseslər Şöbəsinin rəisi vəzifəsini davam etdirib.
Bu arada, Hernandez də astronavt olmaq üçün müraciət edirdi. Ancaq aldığı rədd cavabları onu həmişə məyus edir. Hernandez xəyallarından uzaq görünürdü, amma yenə də təslim olmadı.
Dəfələrlə NASA-ya müraciət etsə də, müsbət cavab ala bilməyib. Bu kritik döngədə bir daha bəxti gətirəcəkdi. Sonradan evlənəcəyi Adela onun az qala yaxşılıq mələyi idi. Adela 6-cı cəhdin sonunda, NASA onu rədd edəndə işə girdi və çox sevdiyi adamın təslim olmamasını təmin etdi. Hernandez həyat yoldaşı Adela haqqında bunları söylədi: "NASA-nın məni rədd etməsinin 6-cı ilində rədd məktubunu əzdim və yataq otağının döşəməsinə atdım. Yenidən müraciət etməyi düşünmürdüm, daha cəhd etməyi dayandıracaqdım. , amma Adela məni bu işdən uzaqlaşdırdı."
Adelanın ərinə olan inamı 2004-cü ildə NASA-nın onu astronavt sinfinə seçdiyi andan manşetlərə çevrildi. On il proqrama daxil olmaq üçün müraciət etdikdən sonra, 2009-cu ildə Hernandez uşaqlıqdan arzuladığı kosmosa getdi.
Astronavt olanda onun 41 yaşı var idi. Amma əslində yeni astronavtların orta yaşı 34 idi. Mühəndis olan Hernandez 2009-cu ildə Puerto-Riko əsilli Cozef M. Acaba ilə birlikdə kosmosa göndərilən iki latın astronavtdan biri olub və Discovery kosmik gəmisində xidmət edib. NASA onu astronavt etməzdən əvvəl 11 dəfə rədd edilsə də, heç vaxt təslim olmadı.
NASA-da 10 illik iş təcrübəsindən sonra Hernandez 2011-ci ilin yanvarında Hyustondakı MEI Technologies Inc aerokosmik şirkətində Strateji Əməliyyatlar üzrə icraçı direktor vəzifəsində işləmək üçün dövlət qurumunu tərk etdi. NASA-nın Conson Kosmik Mərkəzindəki Astronavtlar Ofisinin rəhbəri Peggy Whitson, "Josenin istedadı və fədakarlığı agentliyə böyük töhfə verdi və bir çox insanı ruhlandırdı. Biz ona karyerasının bu yeni mərhələsində ən yaxşısını arzulayırıq" dedi.
Aysun / Demedia.az
