Titanın "sirli adalarının" sirri nədir? - Nəhayət həll olunur...
Cassini kosmik gəmisi Saturnun peyki Titanın səthində radar skanlarından əldə edilən məlumatları geri göndərəndə nəticələr heyrətamiz idi.
Demedia.az xəbər verir ki, skanlar nəhəng göllər və ya maye metan dənizləri, bu nəhəng dənizlərdə dalğasızlıq və adalar kimi coğrafi xüsusiyyətləri aşkar etdi. Alimlər qrupu hesab edir ki, bunlar atmosferdə əmələ gələn, göllərdə toplanan və ətrafda dövr edən üzvi molekulların damcıları ola bilər.
Cassini, orta bir avtobus ölçüsündə kosmik zond 1997-ci ilin oktyabrında buraxıldı. Səyahət 2004-cü ilin iyulunda təyinat yerinə çatana qədər Yerdən, daha sonra Veneradan (iki dəfə) və nəhayət Yupiterdən cazibə qüvvələrindən istifadə edərək 3,5 milyard km yol qət etdi.
Cassini kosmik gəmisinin məlumatlarına əsaslanan saxta rəngli görüntü, Titanda Ligeia Mare adlı hədəfi göstərir. Şəkil: Howard Zebker / Stanford
Saturnda missiya ümumilikdə 14 il davam etdiyi halda, Cassini 15 sentyabr 2017-ci ildə Saturnun atmosferinə daldı. O, Saturn ətrafında cəmi 290 dəfə dövr edib, onun peyklərinin əksəriyyətini kəşf edib və yeddi yeni peyki aşkar edib. Missiyanın ən maraqlı hissələrindən biri Huygens zondu idi, hansı ki, Titan yolunda Cassini ilə səyahətə çıxmışdı.
Titan Saturnun ən böyük peykidir. O, Günəş sistemindəki ikinci ən böyük peykdir və hətta Aydan və Merkuri planetindən də böyükdür. Titan həm də səthində sıx atmosferə və böyük, sabit su obyektlərinə malik olduğu bilinən yeganə peykdir.
Sözügedən nəhəng peykin maraqlı bir xüsusiyyəti var; Titanın atmosferi metan və azot kimi bol qazları üzvi birləşmələrə çevirir.
Texas Universitetindən Xinting Yu-nun rəhbərlik etdiyi komanda bu birləşmələrin Ayın səthinə çatdıqda onlara nə baş verdiyini araşdırıb. Təəccüblüdür ki, onlar hətta göllərdə belə birləşmələrin bərk cisim kimi səthə çıxdığını aşkar ediblər. Bu çox maraqlı nəticə hesab olunur.
Çünki sözügedən quruluş süngər kimi daha çox “boşluqdan” ibarət olan bir şeydirsə, göldə üzən olmalıdır, amma tamamilə bərk materiallardan danışırıqsa, onlar üzə bilər, həm də dibinə batırlar.
Titandakı göllərin sirli xüsusiyyəti radara düşən müvəqqəti parlaq ləkələrlə üzə çıxdı. Bunlar müvəqqəti parlaqlığına görə "Sehrli adalar" adlanırdı. Komandanın fikrincə, bu “sirli adalar” üçün yeganə ağlabatan izahat “yerin səthinə və təsadüfən bəzən göllərə düşən bu bərk materialın ona üzmək qabiliyyəti verən məsaməli bir quruluşa sahib olmasıdır”.
Aysun / Demedia.az
