Kişilər və qadınlar eyni şeyə gülmürlər! - Araşdırma
Amerikalı yazıçı Con Qreyin yazdığı və 50 milyon nüsxədən çox sataraq 90-cı illərin ən yüksək satış rəqəminə çatan “Kişilər Marsdan, Qadınlar Veneradan” adlı qeyri-bədii kitab, maraqlı perspektivlərlə qadın və kişi arasındakı fərqlərə toxunub.
Demedia.az xəbər verir ki, sözügedən bestsellerin adına əsaslanaraq kişilərin Marsdan, qadınların isə Veneradan olduğunu düşünənlər var; Çox yaxşı inandıqları və müdafiə etdikləri bu iddianın arqumentləri var yəqin ki, amma “sözün əsl mənasında” desək, kişilər Marsdan, qadınlar isə Veneradan deyillər! Bununla belə, ümumiləşdirmələr doğru olmasa da, onların əhəmiyyətli dərəcədə fərqli olduğu göz qabağındadır. Yeni araşdırmalar göstərir ki, onların yumor duyğularında aydın fərq var.
Sözügedən araşdırma göstərir ki, kişilər vizual zarafatları və nadinc zarafatları sevir və qadınlardan daha çox həzz alırlar. Qadınlar isə siyasi mövzular və ailə münasibətləri ilə bağlı zarafatlara kişilərdən daha çox qiymət verirlər.
Araşdırma Böyük Britaniyada aparılıb. 1930-2010-cu illər arasında İngiltərə qəzet və jurnallarında dərc olunan karikaturaların ziyarətçilərə təqdim edildiyi sərgiyə qatılan 3380 nəfər araşdırmaya qatılarkən, iştirakçılara 19 cüt cizgi filmi nümayiş etdirilib və onlardan öz bəyəndiklərini seçmələri istənilib. Fərqi üstünlüklər üzə çıxardı.
Ümumiyyətlə, kişilər qadınlarla müqayisədə vizual zarafatlara əhəmiyyətli dərəcədə üstünlük verirlər. Boya qutularının küçədə yaxşı geyinmiş insanların üzərinə düşməsi kimi cizgi filmlərinə kişilər qadınlardan daha yüksək qiymət verib. Bununla belə, onlar evlilik və siyasi məsələlər kimi ailə dinamikası haqqında zarafatlara daha az üstünlük verirdilər. Məlumatları təhlil edən Oksford Universitetindən psixoloq Prof. Robin Dunbar deyir:
Biz gördük ki, kişilər qadınlara nisbətən vizual və anlıq zarafatlar və ya kiminsə banan qabığı üzərində sürüşməsi kimi nadinc zarafatlardan daha çox əylənirlər. Məsələn, Del Boyun bardan yıxıldığı "Yalnız axmaqlar və atlar"dakı klassik səhnə...
Əfsanəvi komediya serialından bəhs edilən səhnə Britaniya televiziyası tarixinin ən simvolik anlarından biri hesab olunur.
Prof. Dunbar davam edir:
“Görünür, qadınlar münasibətlər və insanların qarşılıqlı əlaqəsi haqqında daha dərin, daha incə zarafatlara üstünlük verirlər. Bu nəticələr müəyyən məna kəsb edir, çünki qadınlar ümumiyyətlə sosial əlaqələri müzakirə etmək üçün daha çox vaxt keçirirlər, kişilər isə zarafat edərək və bir-birlərini güldürməyə çalışırlar. Zarafatlar və vizual zarafatlar tez templi, yumoristik və gülüş doğurur, buna görə də kişilərin qarşılıqlı əlaqə tərzinə daha yaxşı uyğunlaşa bilər”.
Qəzet və jurnal cizgi filmləri yumor hissini ölçmək üçün yaxşı bir yol ola bilər, çünki onlar tez-tez tək bir şəkil və minimal sözlər (adətən nitq köpüyü və ya başlıq) ilə sürətli zarafatı təsvir edirlər. Cizgi Film Muzeyindəki iş altı növ cizgi filmini əhatə edirdi: sosial və ya siyasi şərhlərdən bəhs edənlər, söz oyunu kimi şifahi zarafatları əks etdirənlər, vizual zarafatları əks etdirənlər, komik yöndəmsizliyi nümayiş etdirənlər və məişət mövzularında əylənənlər .
Bundan əlavə, həm kişilər, həm də qadınlar daha yeni cizgi filmlərinə üstünlük verdilər və iştirakçılara təqdim olunan cütlüklər arasında şifahi zarafatlar, sosial şərhlər, məişət vəziyyətləri ilə bağlı zarafatlar ən çox bəyəndiklərini söylədikləri cizgi filmləri əsasında ən gülməli zarafatlar olub.
Amma qadınlar bir az daha çox siyasi hadisələr və siyasətçilərin ictimaiyyət qarşısında necə göründüyü haqqında cizgi filmlərinə, eləcə də partnyorların bir-birlərinə qarşı davranışlarına və ümumiyyətlə romantik münasibətlərə diqqət yetirən zarafatlara maraq göstərirdilər.
“Humor” jurnalında məqalə yazan tədqiqatçılar bir qədər mübahisəli nəticənin “qadınların dünyaya daha “düşünülmüş”, kişilərin isə dünyaya “daha səthi, yumor əsaslı” yanaşması ilə bağlı ola biləcəyini irəli sürürlər.
Tapıntılar həmçinin göstərir ki, cizgi filmində ikidən çox personajın olmaması gülüş qazanmağın ən yaxşı yoludur, çünki cəlb olunan daha çox insan hər bir fərdin motivasiyasını başa düşmək üçün çox səy göstərməli deyil.
Aysun / Demedia.az
