3 min illik xəzinədə yerdən kənar izlər tapıldı!
Təxminən 60 il əvvəl İspaniyada aşkar edilmiş Tunc dövrünə aid xəzinədə yeni bir analizə görə, yerdən kənar material var.
Demedia.az xəbər verir ki, 1963-cü ildə arxeoloqlar tərəfindən aşkar edilən və Villena xəzinəsi adlandırılan tapıntının içərisində qızıl, gümüş, kəhrəba və dəmirdən hazırlanmış 59 şüşə, kasa və zinət əşyaları var idi.
Lakin tapıntı Alikante əyalətindəki çınqıl çuxurunda tapıldıqdan sonra tədqiqatçılar bəzi dəmir parçalarında maraqlı detalların olduğunu müşahidə ediblər. O zaman tədqiqatçılar bu parçaları “tünd qurğuşun metaldan” düzəldiblər kimi təsvir edirdilər. İspaniyanın “El Pais” qəzetinə görə, parçaların bəzi yerləri parlaq görünürdü və daha çox çatlamış hissələr oksidləşmiş dəmir görünüşünə malikdir.
Yeni bir araşdırma tapıntının iki parçasında istifadə edilən dəmirin təxminən 1 milyon il əvvəl Yerə düşən meteoritdən gəldiyini göstərdi.
Yeni araşdırma üçün tədqiqatçılar iki dəmir parçasını sınaqdan keçiriblər: C şəkilli bilərzik və bir vaxtlar qılıncın sapını bəzəyə bilən qızıl lövhə ilə örtülmüş içi boş kürə. Hər iki əsər e.ə. 1400 ilə 1200 arasında istehsal edildiyi görünür.
Kütləvi spektrometriya adlanan üsuldan (molekulların kütləsi və elektrik yükü arasındakı nisbəti ölçən texnika) istifadə edilərək, parçalardakı dəmir-nikel ərintisi meteoritlərdə tapılan dəmirlə demək olar ki, eyni olduğu ortaya çıxdı. Tədqiqatın aparıcı müəllifi İqnasio Montero Ruiz hər iki parçadakı dəmirin eyni meteoritdən gəldiyini düşünür:
"Dəmir texnologiyası mis əsaslı metallurgiyadan və nəcib metallardan (qızıl və gümüş) tamamilə fərqlidir. Deməli, meteorit dəmirlə, daha sonra isə yerüstü dəmirlə işləməyə başlayan insanlar mütləq yeniliklər edib, yeni texnologiya inkişaf etdirməli idilər".
Tədqiq olunan bu iki parça, sanki Son Tunc dövründə metal emalı üsullarına işıq salır. Bir meteoritdən dəmir elementini ehtiva edən digər son tapıntılar eramızdan əvvəl. Eramızdan əvvəl 900-cü ilə aid olan və Mörigen, İsveçrə, eramızdan əvvəl tapılan ox ucu. Buraya Polşadan eramızdan əvvəl 800-cü ilə aid müxtəlif fraqmentlər daxildir.
Xəzinənin haradan gəldiyi hələ aydın deyil. Montero Ruiz xəzinənin, məşhur Misir hökmdarı Tutankhamonun məzarından tapılan və içərisində meteoritdən əldə edilən dəmirlə düzəldilməsi müəyyən edilən bıçaq olan əşyalar kimi Şərqi Aralıq dənizi mənşəli ola biləcəyini düşünür.
Xəzinə parçaları İspaniyanın Villena şəhərindəki Arxeologiya Muzeyində sərgilənir.
Aysun / Demedia.az
