Marsda nə baş verir? - Yeni araşdırma
Mars xaraba, radiasiyaya məruz qalmış, cansızdır və küləklərin vurduğu quruya malikdir. Bununla belə, o, həm də çox aktiv məqamların baş verdiyi yerdir, çünki kosmik süxurlar Marsın səthinə “sərbəst düşməyi” sevirlər.
Demedia.az xəbər verir ki, asteroidlər və ya kometa parçaları tez-tez Mars səhrasını yaralayır. Bunun bir səbəbi, Qırmızı Planetin orbitinin milyonlarla asteroidlə dolu olan Günəş Sisteminin asteroid qurşağının yaxınlığında olmasıdır. Və bu asteroidlər Marsla toqquşduqda atmosferdə qızışıb parçalana bilmirlər, çünki planetin atmosferi Yer atmosferinin sıxlığının yalnız bir faizini təşkil edir.
Bununla belə, NASA bu yaxınlarda Mars atmosferində qızdırılan və parçalanan bir cismin sübutunu tapdı. Parçalanmışdı, lakin tamamilə məhv edilməmişdir. Agentliyin orbitdəki kosmik gəmisi Mars Reconnaissance Orbiter böyük kraterin yanında bir sıra yeni zərbə nöqtələrini müşahidə edib.
"Meteorit Marsa doğru düşərkən, atmosferdəki sürtünmə nəticəsində kiçik parçalara ayrıldı və vurduğu səthdə bu əlamətdar nümunəni yaratdı" dedi kosmik gəminin çəkiliş qrupunun bir hissəsi olan planetoloq Mohamed Ramy El-Maarry. Alimin bu məlumatı paylaşdığı bloq səhifəsinin adı da münasibdir: "Mars atmosferi müharibədədir!"
Aşağıdakı şəkil kosmik gəminin HiRISE adlı yüksək ayırdetmə kamerası tərəfindən çəkilib. Təxminən 265 kilometr yuxarıdan götürülən Marsın səthi təqribən 1 kilometr ərazini əhatə edir. Ən böyük toqquşma nöqtəsi aşağı soldadır, daha kiçik toqquşmalar isə sağda ətrafa yayılır.
Yerdən fərqli olaraq, Mars bu kraterləri gizlətmir. Yer kürəsi çoxlu geoloji fəaliyyətə malikdir, tektonik plitələr hərəkət edir və vulkanlar püskürür, bütün toqquşma əlamətlərini məhv edir. Mars da geoloji cəhətdən ölü planet deyil.Yerdəki qədər aktiv olmasa da, Marsda da zəlzələlər olur. Ancaq tez-tez yeni kraterləri məhv etmək və ya örtmək üçün kifayət deyil.
Yuxarıda gördüyünüz kraterlər kiçik olsa da, Mars olduqca böyük kraterlərlə örtülüdür. NASA, planetdə ən azı bir kilometr enində 250.000-dən çox zərbə kraterinin olduğunu təxmin edir. 5 kilometrdən böyük Mars kraterlərinin sayı 43 mindən çoxdur.
Lakin Mars həmişə belə quru, kraterlərlə örtülmüş, nazik atmosferə malik dünya deyildi. Qırmızı Planet bir vaxtlar su ilə dolu idi, çaylar genişlənən gölləri doldururdu. Planet alimləri bu "sulu" bölgələrin ibtidai Mars həyatının ola biləcəyini düşünürlər, lakin hələlik heç bir dəlil tapılmayıb.
Aysun / Demedia.az
