Gözündəki son görüntüdən onun qatilini tapdılar...



 21:03 06.04.2024     1080

Tarix boyu bir çox elm adamı insanların ölməzdən əvvəl gördükləri son şəkli çəkməyin mümkün olub-olmadığını anlamağa çalışıb.

Demedia.az xəbər verir ki, ilk dəfə 17-ci əsrdə tədqiq etdiyi qurbağanın tor qişasında zəif bir görüntü gördüyünü iddia edən Kristofer Şiener tərəfindən irəli sürülən bu fikir, 1840-cı illərdə fotoqrafiya kəşf edilənə qədər elm sayılmırdı. Alimlər düşünürdülər ki, tor qişada kamera kimi işləmək üçün işığa həssas kimyəvi maddələr olmalıdır. Lakin sonrakı günlərdə alman fizioloqu Vilhelm Kühnenin əsərləri diqqəti cəlb edən tipdə idi.

Wilhelm Kühne, gözün kamera nitratı kimi fəaliyyət göstərən işığa həssas bir protein olan rodopsinin funksiyasını yoxlamaq üçün heyvanlar üzərində bir çox təcrübələr apardı. Heyvanlar öldükdən sonra o, gözlərini çıxarıb və retinada təsviri düzəltmək üçün müxtəlif kimyəvi maddələrə məruz qoyub. O, təcrübələrinin birində albinos dovşanından istifadə edib. Dovşan səmadakı buludları görsün deyə bərkidilib, 3 dəqiqə işığa məruz qalıb, sonra başı kəsilərək öldürülüb. Öldürüldüyü an gözləri yuvalarından çıxarıldı. Kühne alum birləşməsinin ən yaxşı nəticə verdiyini təklif etdi, buna görə də retinanı ehtiva edən göz almasının arxa yarısını düzəltmək üçün onu alum məhluluna yerləşdirdi. Ertəsi gün gözü yoxlamağa gələndə tor qişada pəncərə şəkli peyda oldu.

Kühnenin təcrübələri təkcə heyvanlarla məhdudlaşmırdı. 1880-ci ildə gilyotinlə edam edilən məhbusun gözləri düz 10 dəqiqə sonra yuvasından çıxarılaraq Kühnenin laboratoriyasında müayinə olunub. Araşdırmalar nəticəsində Kühne iddia etdi ki, qaralamadakı təsvir gilyotin və darağacına aparan addımlar ola bilər. Onun araşdırmaları o dövrdə mübahisələrə səbəb olsa da, Kühnenin təcrübələri elm aləmində sürətlə yayılırdı.

Böyük Britaniya və ABŞ kimi ölkələrdə hüquq-mühafizə orqanları optoqrafiyanı məhkəmə çəkişmələrinin həlli vasitəsi kimi tətbiq etməyə cəhd göstərib. Elm etibarlı olmasa da, məhkəmə optoqrammaları yaranmağa başlayırdı və bu insanlar çox mühüm cinayət işlərində, dinləmələrdə iştirak edirdilər. Gündən-günə optoqrafiya ilə bağlı araşdırmalar dəstəklənməyə başladı. Fransa Məhkəmə Tibb Assosiasiyası, Dr. O, Maxime Vernois-dən optoqrafların qətl işlərində sübut kimi qəbul edilməsinin mümkünlüyünü araşdırmaq üçün araşdırma aparmasını istədi. Həkim ən azı 17 heyvanı öldürüb və gözlərini çıxarıb. Lakin Kühnenin çatdığı nəticələrə nail ola bilmədi. Vernois apardığı təcrübələr nəticəsində bu açıqlamaları verdi:

“Qurbanın tor qişasında onun qatilinin portretini və ya ölüm zamanı rast gəlinən hər hansı obyektin və ya fiziki xüsusiyyətlərin təsvirini tapmaq mümkün deyil”.

Vernois'in ifadeleri çok ciddiye alınmadı. Birçok önemli vakada ve cinayette optografi, davanın çözülmesi için oldukça önemli bir aşamaydı. Öyle ki Karındeşen Jack cinayetini çözmeye çalışan dedektifler, tekniğin kurbanlar üzerinde denenmesini uygun görmüştü. Fakat optografiyle ilgili en çarpıcı gelişme 1924 yılında Almanya'da yaşanan cinayetle birlikte yaşandı. Fritz Heinrich Angerstein'ın ailesi ve evdeki çalışanları dahil herkes öldürülmüştü. Angerstein'ın şüpheli açıklamaları ve kanıt yetersizliği davayı gittikçe zorlaştırıyordu fakat polis memurlarından biri ikna edici bir kanıtla gelene kadar. Biri karısı olan kurbanlardan ikisinin retinalarından alınan görüntülerde zanlının kollarını kaldırmış bir vaziyette elinde balta olduğu öne sürüldü.

Birçok kişi tarafından bu vaka bir optogramın elde ettiği en büyük başarı olarak kayıtlara geçti ancak ele alınan görüntüler ne bilimsel bir gerçeklik sunuyor ne de kesinlik değeri taşıyordu. Zamanla optografi katiller arasında da duyulmaya başladı. Bu sebeple cinayet işleyecek zanlılar artık kurbanlarının gözlerini de oyuyordu. Gün geçtikçe korkunç görüntülere sebep olan optografi 20. yüzyılın başlarına doğru popülaritesini kaybetmeye başladı.

Aysun / Demedia.az