Bu şəhərdə niyə ölülər çürümür?

Kolumbiya ilə həmsərhəd And dağlarında yerləşən San Bernardo adlı kiçik bir şəhərdə elmin hələ dəqiq izah edə bilmədiyi maraqlı bir vəziyyət var.

Demedia.az xəbər verir ki, şəhərdəki bəzi cəsədlər özlərini mumiyalayır və demək olar ki, öldükləri kimi qorunub saxlanılır.

Kolumbiyanın paytaxtı Boqotadan 100 kilometr cənubda yerləşən qəsəbədə 1963-cü ildən bəri tapılan 13 cəsəd şəhər qəbiristanlığında Xose Arquimedes Kastro məqbərəsində şüşə qutularda sərgilənir.

Bölgədəki kriptlərdə tapılan cəsədlər ənənəvi olaraq yer hazırlamaq üçün bir müddət sonra çıxarılır. Bu zaman meyitlərdən bəzilərinin mumiyalandığı müşahidə edilib. O qədər ki, bəzi mumiyaların hələ də saçları, kirpikləri və dəriləri var.

1993-cü ildə dəfn edilən Saturnina Torres de Bejarano da onlardan biridir. Torresin 63 yaşlı qızı Klovisneris Bejarano bu maraqlı vəziyyəti belə şərh edir: "Əgər Allah onun qorunmasını istəyirsə, bunun bir səbəbi olmalıdır". 2001-ci ildə dəfn olunduğu yerdən çıxarılan Torresin saçları, dırnaqları və toxumalarının çoxu 8 il ərzində bütöv halda tapılıb.

Məqbərədə yerləşən muzeydəki mumiyalanmış cəsədlər ailələrinin icazəsi ilə sərgilənir.
Məqbərənin bələdçisi Rocio Verqara mövzu ilə bağlı bunları söyləyir: "Bu vəziyyət ilk dəfə başlayanda insanlar hadisələrə şübhə ilə yanaşır və baş verənlərin nadir bir vəziyyət olduğunu düşünürdülər. Lakin zaman keçdikcə məlum oldu ki, bu vəziyyət nadir deyildi”.

Bəzi hallarda mumiyalanmış cəsədlərin gözlərinin belə toxunulmaz qaldığını görmək olar. Halbuki gözlər ölümdən sonra ən tez xarab olan toxumalardan biridir. Məlumatlara görə, 1980-ci illərin sonunda məqbərədə hər il 50-yə qədər mumiyalanmış cəsədlərə rast gəlinirdi. Lakin Verqara deyir ki, bu rəqəm ildə bir neçə nəfərə enir.

Onların bəziləri kifayət qədər xarab görünsə də, çoxlu cəsədlər muzeydə nümayiş etdirilir, onların bir çox toxumaları hələ də yaxşı qorunub saxlanılır.

Mütəxəssislər oxşar mumiyalama vəziyyətinin İtaliya və Meksikada daha əvvəl də müşahidə edildiyini, lakin San Bernardodakı vəziyyətin səbəbini hələ də müəyyən edə bilmədiklərini bildiriblər.

Verqara deyir ki, rayonun yerliləri bunun bir insana ölümündən sonra verilən “hədiyyə” olduğuna inanırlar: “Başqaları üçün bu, bir növ cəzadır. "

Yerli əhalinin bəziləri mumiyalaşmanı San Bernardo əhalisinin əksəriyyətinin aktiv həyat sürməsi və əkinçiliklə məşğul olması və buna görə də sağlam qidalanmaları ilə əlaqələndirirlər. Lakin bu vəziyyətə zidd olan hadisələr də var. Mumiyalardan biri ömrünü Boqota metropolisində keçirən və orada dünyasını dəyişən Xorxe Armando Kruza məxsusdur.

Beləliklə, görünür, mumiyalama üçün xüsusi bir süjet yoxdur. Çünki bu vəziyyətdə olan meyitlərin sahibləri müxtəlif yaş, cins və bədən tipli fərdlərdir. Lakin Verqara da deyir ki, bu mumiyalar təkcə qəbiristanlığın müəyyən hissəsində görünmür.

Bəzi mumiyalar dəfn olunduqları paltarlarla birlikdə muzeydə var. Meyitin tüklərinin yaxşı qorunduğu görünür.

Bir çox insanın fikrincə, mumiyalanmaya səbəb meyitlərin qoyulduğu tabutlardır. San Bernardoda tapılan ilk mumiyalar qəbiristanlığın erkən dövründə, cəsədlərin basdırıldığı ərazinin olmadığı zaman görülüb. Verqara deyir ki, 1960-cı illərə qədər iki qəbiristanlığı olan qəsəbədə mumiyalama işləri aparılmırdı.

Bəzi nümunələrdə hətta dəri və dırnaqlar da yaxşı qorunub saxlanılmışdır.
Verqara bildirir ki, bölgənin iqlimi kifayət qədər rütubətlidir və bu, normalda mumiyalaşmaya səbəb olmur, əksinə, parçalanmağı sürətləndirir. Kolumbiya Milli Universitetindən antropoloq Daniela Betancourt mumiyalamanın səbəbini qəbiristanlığın sıldırım dağ yamacında yerləşməsi ilə əlaqələndirir: "Külək davamlı olaraq isti əsir. Bu səbəbdən də tabutların içini zəbt etmək olar. bir növ soba kimi işləyirdi, bəlkə də cəsədlərin tamamilə parçalanmadan qurumasına icazə vermişdi.

Bu fərziyyənin hələ sınaqdan keçirilmədiyini ifadə edən Betancourt, mövzu ilə bağlı kifayət qədər araşdırmanın olmadığını əlavə edir.

Aysun / Demedia.az