Arxeoloqlar tərəfindən tapılan sirli Roma obyekti nəyə xidmət edir?
İngiltərədəki həvəskar arxeoloqlar keçən ilin yayında indiyə qədər tapılmış ən böyük Roma dodekaedronlarından birini aşkar ediblər.
Demedia.az xəbər verir ki, təxminən 1700 il olduğu təxmin edilən obyekt mayın 4-dən sentyabrın əvvəlinə qədər Linkoln Muzeyində nümayiş etdiriləcək. Lakin bu obyektlərin nə üçün istifadə edildiyi sirr olaraq qalır.
Tapılan obyekt Roma Britaniyasında mövcud olduğu bilinən 33 obyektdən biridir və dünyada təxminən 130 obyektdən biridir. İngiltərənin Linkolnşir şəhərindəki Norton Disney Tarix və Arxeologiya Qrupuna görə, o, “arxeologiyanın ən böyük sirlərindən biri” hesab olunur.
Muzeyin sərgilər üzrə direktoru Andrea Martin demişdir: “Dodekahedronun muzeyimizə daxil olması həqiqətən çox xoşdur. Onun yerləşdiyi yerdən bir daş atılacaq məsafədə olacaq. “Sərginin açılışının tarix festivalı ilə üst-üstə düşməsi çox uyğun idi”, o deyir.
Açıqlamada dodekahedron indiyə qədər kəşf edilmiş ən böyük nümunələrdən biri olaraq xarakterizə edilir. Bununla belə, mütəxəssislər romalıların bu dodekaedrondan nə üçün istifadə etdiklərini hələ də dəqiq bilmirlər. Mis ərintisindən hazırlanmış dodekahedronun eni təxminən 10 sm və içi boşdur. Üzərində müxtəlif ölçülü 12 dəlik var. İdeal vəziyyətdə, zədəsiz və yüksək keyfiyyətlə işlənib. Komanda bildirir ki, artefakt təpənin böyük bir çuxurunda tapılıb və onun qəsdən ora qoyulduğu görünür.
Norton Disney Tarix və Arxeologiya Qrupunun direktoru Riçard Parker "Bu, tamamilə unikaldır" deyir. O, digər dodekaedronlardan fərqli olaraq bunun zədəsiz olduğunu bildirir və sözlərini belə davam etdirir:
Bizdə olan obyekt tam əla vəziyyətdədir. Tam və zədəsiz. Onu yaradan və istifadə edənlər tərəfindən də yəqin ki, yüksək qiymətləndirilmişdir. Çünki onu yaratmaq çox vaxt, zəhmət və istedad tələb edir. Deməli, onun belə torpağa basdırılmasının çox mühüm bir səbəbi olmalıdır.
Parker CNN-ə bildirib ki, Roma ədəbiyyatında dodekaedronun təsviri yoxdur və o, mozaikalarda təsvir olunmur. O, həmçinin obyektin məqsədinin nə olduğunu başa düşməyi çətinləşdirən bir neçə xüsusiyyətə malikdir. Parker bütün dodekaedrlərin müxtəlif ölçülərdə olduğunu və buna görə də onların ölçü üçün istifadə edilmədiyini düşünür. O, əlavə edir ki, onun alət olması ehtimalı azdır, çünki aşınma izləri yoxdur və zədələnməyib.
Amma onun bir nəzəriyyəsi var. “Bu, çox güman ki, bir növ dini və ya ritual obyekt idi. "Romalıların bir çox xurafatları var idi və gündəlik həyatlarında tez-tez simvollardan istifadə edirdilər" deyir.
Nadir Roma dodekaedronu ötən ilin yayında İngiltərənin Linkolnşir əyalətində tapılıb və yaxın günlərdə Linkoln Muzeyində nümayiş etdiriləcək. Foto:
Parkerə görə, bu fikri dəstəkləyən ən mühüm göstərici obyektin “güclü dini əlaqələri” olan kiçik Roma atlı tanrı heykəlcikinin yanında tapılmasıdır. Artefakt 1989-cu ildə metal detektorları tərəfindən aşkar edilib və belə heykəlciklərə tez-tez məbəd ərazilərində rast gəlinir.
Həvəskar arxeoloqlar obyektin niyə orada olduğuna dair daha çox ipucu tapmaq üçün bu yay sayta qayıtmağı hədəfləyirlər. Dodekahedronun arxeoloji qazıntı sahəsində tapıldığını qeyd edən Parker sirrin açılacağına nikbindir. "Bu, sadəcə olaraq açmağa başladığımız olduqca mürəkkəb hekayədir" dedi.
Aysun / Demedia.az
