Elektrikli nəqliyyat vasitələri çox təhlükəsizdir?
Elektrikli nəqliyyat vasitələrinin sürücüləri və sərnişinləri üçün yüksək təhlükəsizlik göstəriciləri ola bilər, lakin iki nəqliyyat vasitəsi toqquşduqda, bu, digər avtomobilin sərnişinləri üçün ciddi təhlükə yarada bilər.
Demedia.az xəbər verir ki, Miçiqan Universitetinin professoru, digər nəqliyyat vasitələrinə nisbətən 30 faiz daha çox olan elektrik avtomobillərinin çəkisi səbəbiylə vurduğu avtomobilin daha çox toqquşma enerjisini udduğunu ortaya qoydu.
Maşınqayırma mühəndisliyi dərsi verən Jingwen Hu deyir ki, elektrik avtomobili ilə yanacaqla işləyən avtomobilin toqquşması kiçik sedanla ağır yük maşınının toqquşmasına bənzər bir toqquşma ilə nəticələnəcək, yəni qalıq yanacaqla işləyən avtomobil əziləcək.
Elektrikli nəqliyyat vasitəsinin iştirakı ilə baş verən qəza zamanı elektrik avtomobilində olanların sağ qalmasında çəki mühüm rol oynayır. Çünki bu çəki sayəsində elektriklə işləyən avtomobil birdən-birə sürətini azaltmır və bazasına yerləşdirilmiş akkumulyatorlar sayəsində daha az yuvarlanma sürətinə malikdir. Bunların hər ikisi (qəfil yavaşlama və yuvarlanma) yaralanma və ölüm nisbətini azaldan səbəblərdir.
ABŞ Yol Təhlükəsizliyi Sığorta İnstitutu (IIHS) elektrikli avtomobilləri daha təhlükəsiz hesab edir. 2011 və 2019-cu illər arasında yanacaqla işləyən avtomobillərə nisbətən bu avtomobillərdə 40 faiz daha az xəsarət halları qeydə alınıb, lakin bu, yalnız elektrikli avtomobildə olanlara aiddir.
Hu, The Conversation-da yazır: "Elektrikli nəqliyyat vasitələrinin çəkisi sərnişinləri qorumaqda təbii üstünlük təmin etsə də, bu, digər nəqliyyat vasitələrinin də ağır elektrik avtomobilləri ilə toqquşma zamanı qəza enerjisini udmaqda daha çox yük götürməsi deməkdir".
"Bu dilemma təhlükəsizlik araşdırmalarının yaxşı qurulmuş sahəsi olan "qəza uyğunluğu" konsepsiyasının mərkəzində dayanır", - Hu davam edir.
Bu, qismən qəza zamanı avtomobili dərhal qoruyan, lakin digər nəqliyyat vasitələrində olan insanlar üçün ciddi dezavantaj yarada bilən elektrik avtomobilin çəkisi ilə bağlıdır.
Orta hesabla, elektrik avtomobilləri qalıq yanacaqla işləyən avtomobillərdən 20-50 faiz daha ağırdır, çünki onların tək batareyaları kiçik bir avtomobilin ağırlığına bərabərdir.
Milli Nəqliyyat Təhlükəsizliyi Şurası bu yaxınlarda vurğuladı ki, elektrik GMC Hummer-in içərisindəki akkumulyator orta Honda Civic-in çəkisi ilə eynidir.
IIHS-in vitse-prezidenti Raul Arbelaez izah edir: "Elektrikli avtomobillər üçün tələb olunan əlavə batareya yükünü əlavə etdikdə avtomobilin çəkisi kəskin şəkildə artır... Böyük nəqliyyat vasitələri ilə kiçik nəqliyyat vasitələri arasındakı böyük fərqlər problemə çevriləcək. Sizə dəyən şeyin çəkisi nə qədər çox olarsa, sənə verəcəyi zərər daha ciddi olur."
2011-ci ildə aparılan araşdırmaya görə, elektriklə işləyən avtomobillərlə standart avtomobillər arasında təxminən 450 kiloqram çəki fərqi ölümlə nəticələnən qəzaların baş vermə ehtimalını yüzdə 50 artırır.
Bəzi nəqliyyat vasitələri, məsələn, çəkisi 2700 kiloqram olan Ford F150 elektrikli pikap, bu gün yanacaqla işləyən alternativindən demək olar ki, bir ton artıq çəkiyə malikdir.
Mümkün qəzanın nəticəsi standart dördqapılı sedanın yük maşını ilə toqquşmasına bənzəyir, yəni çəki fərqinə görə avtomobil və onun sərnişinləri yük avtomobilindən daha çox zərər görür.
Elektrikli avtomobillər geniş yayıldıqca, təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqlar da artır. Təkcə onları idarə edənlər üçün deyil, yolda olan digər nəqliyyat vasitələri üçün də.
Elektriklə işləyən avtomobillər öz çəkilərinə görə qəza zamanı yanacaqla işləyən avtomobillər kimi qəfil sürəti azalda bilməz, yəni digər avtomobilin sərnişinlərinə daha çox ziyan vura bilər.
Bu həm də o deməkdir ki, ağır elektrik avtomobili ilə toqquşan digər avtomobil daha çox toqquşma enerjisini udur və toqquşma zamanı alınan xəsarətlərin şiddətini artırır.
Elektriklə işləyən avtomobillər aşağı sürətlə hərəkət edərkən adi avtomobillərdən daha səssiz olduğundan, onların yaxınlaşmasını eşitmək çətin olduğundan velosipedçilər və piyadalar üçün də təhlükəli ola bilər.
Aysun / Demedia.az
