İranın 8-ci prezidenti kimdir? - DOSYE



 12:17 20.05.2024     315

Helikopteri qəzaya düşən İran Prezidenti İbrahim Rəisi  haqqında dosyeni  təqdim edirik.

Demedia.az xəbər verir ki, İranın 8-ci prezidenti olan Rəisi  1960-cı il noyabrın 4-də İranın şimal-şərqindəki Məşhəd şəhərində anadan olub. Seyid İbrahim Rəisi təhsilini şiə İslamının intellektual mərkəzi sayılan Qumda başa vurub.

1975-ci ildə Şah Rza Pəhləvi hakimiyyətinə qarşı narazılığın artdığı bir vaxtda o, bu şəhərdə ölkənin aparıcı iranlı din alimləri ilə görüşlərdə iştirak edir, İran inqilabının memarı Xomeyninin inqilab ideyasından təsirlənir  və xüsusilə din alimlərinin fikrincə, dövlət siyasəti və idarəçiliyinə nəzarət edilməlidir.

Hüseyn Əli Müntəzeri 1988-ci ildə İran siyasi məhbuslarının edamında iştirak edən dörd nəfərdən biri kimi Rəisi adını çəkib. Rəisi 1989-1994-cü illərdə Tehran prokuroru, 1994-2004-cü illərdə Ruhanilər üzrə Xüsusi Məhkəmənin baş prokuroru, 2004-2014-cü illərdə isə Ali Apellyasiya Məhkəməsinin birinci hakimi vəzifələrində çalışıb.

2009-cu il prezident seçkilərindən sonra baş verən etirazların yatırılmasında mühüm rol oynayan Rəisi 2016-cı ildə Ayətullah Xamenei tərəfindən ölkənin ən böyük vəqfi olan Astan-ı Qüds-i Qoruğun rəhbəri təyin edilib. Rəisə əhəmiyyətli təsir bağışlayan bu vəzifədə o, milyardlarla dollarlıq sərvətin idarə olunmasını öz üzərinə götürüb.

Ölkə administrasiyasında yüksək vəzifə tutmasına baxmayaraq, korrupsiya ilə mübarizə ilə bağlı sərt açıqlamalar verən Rəisi 2017-ci il prezident seçkilərində Həsən Ruhaniyə qarşı namizəd kimi iştirak etsə də, seçkidə məğlub olub.

İbrahim Rəisi 2019-cu ildə Ədliyyə Başçısı olub. Vəzifəyə gələn kimi dövlət məmurlarına və aparıcı iş adamlarına qarşı korrupsiya işi açan Rəisi keçmiş Ruhani hökumətini tənqid etməyə davam edib.

İranda keçirilən seçkilərin rəsmi nəticələrinə görə, İbrahim Rəisi ölkənin 8-ci prezidenti olub.

Bahadur Seyidov