Samanyolu kənardan necə görünəcəkdi?
Günəş sistemini ehtiva edən Süd Yolu Qalaktikasını kənardan görə bilsək necə görünərdi? Burada kosmik teleskopu bizim qalaktikamıza çox bənzəyən və 30 milyon işıq ili uzaqlıqda yerləşən başqa bir qalaktikanın görüntüsünü çəkdi.
Demedia.az xəbər verir ki, 1826-cı ildə kəşf edilən və NGC 6744 kimi tanınan spiral qalaktika Avropa Kosmik Agentliyinin Evklid kosmik gəmisi tərəfindən yenidən təsvir edilib. 2023-cü ildə buraxılan Evklidin üzərində 1,2 metr enində yüksək rezolyusiyaya malik teleskop var və bu yeni foto qalaktikanın indiyə qədər çəkilmiş ən aydın fotoşəkilidir.
Evklidin çəkdiyi fotoşəkil qalaktikanın spiral qollarını aydın şəkildə göstərir. Bu qollar ulduzların əmələ gəlməsində çox mühüm rol oynayır. Bu nəhəng qollar tədricən hərəkət etdikcə, ulduz əmələ gəlməsinə səbəb olacaq qazı sıxırlar. Ona görə də bu qollarda yeni ulduzlar əmələ gəlir.
Süd Yolu Qalaktikasında Günəş və Günəş sistemi bu koleslərdən birində və qalaktika mərkəzindən uzaqda yerləşir. NASA bunu bu cümlə ilə izah edir: “Biz qalaktikamızın kənarında yaşayırıq”.
Əgər siz şəhərdən uzaqdasınızsa və çox az işıq çirkliliyi olan bir yerdəsinizsə, Samanyolu'nun gecə səmasında yol kimi göründüyünü görə bilərsiniz. Qalaktikamızın mərkəzi diskinə yan tərəfdən baxanda gördüyümüz budur.
NASA NGC 6744-ün yaxınlıqdakı kainatda öz qalaktikamıza ən çox bənzəyən qalaktika olduğunu desə də, kosmik agentliyi onu "böyük qardaş" da adlandırır. Genişliyi 175 min işıq ili olan qalaktika 100 min işıq ili genişliyində olan qalaktikamızdan xeyli böyükdür. Qalaktikamız kiçik olsa da, hələ də yüz milyardlarla ulduz və onların ətrafında fırlanan potensial trilyonlarla ekzoplanetləri ehtiva edir.
Evklidin dərc etdiyi bu və digər fotoşəkillərin bu qədər təfərrüatlı olmasının mühüm bir səbəbi var: qaranlıq maddə. Astronomlar qaranlıq maddənin var olduğunu bilirlər, çünki o, bizim görə bildiyimiz obyektlərə cazibə qüvvəsi ilə təsir edir. Lakin bu maddənin nə olduğu barədə heç bir məlumatımız yoxdur. NASA-nın bu mövzudakı açıqlaması da buna bənzəyir: "Bu, təəccüblü ola bilər, lakin biz kainatın böyük hissəsinin nədən ibarət olduğunu bilmirik. Ciddi olaraq, bilmirik."
Astronomlar kainatın 95 faizinin qaranlıq maddə və qaranlıq enerjidən ibarət olduğunu düşünürlər. Buna görə də tədqiqatçılar daha çox məlumat öyrənməlidirlər.
Aysun / Demedia.az
