6 aylıq getdi 35 il qaldı... - “Ölüm vadisini” cənnətə çevirdi
15 sentyabr 1946-cı ildə Yaponiyanın Fukuoka şəhərində anadan olmuş Dr. Tetsu Nakamura uşaqlıqda Jan-Henri Fabre kimi entomoloq olmaq arzusunda idi.
Demedia.az xəbər verir ki, atasının heç vaxt razı olmayacağını bilərək, yolunu dəyişdi və Kyushu Universitetinin Tibb Fakültəsində təhsilini davam etdirdi. 1973-cü ildə nevropatoloq ixtisasını bitirdikdən sonra Yaponiyanın müxtəlif xəstəxanalarında işləyib. Entomologiya sahəsində karyera qurmasa da, Nakamuranın həşəratlara olan həvəsi qaldı. 1978-ci ildə o, ilk səfərini Əfqanıstanla sərhədə yaxın Pakistana etdi.
Fəxri Əfqanıstan vətəndaşı olan və “Nakamura dayı” kimi tanınan yapon həkim Əfqanıstanda olduğu müddətdə ölkəsi üçün çox işlər görüb. Buddist rahib Sayçonun “Dünyanın bir küncünü işıqlandırın” sözlərindən ilhamlanaraq, o, həyatının çox hissəsini Əfqanıstan və Pakistan xalqlarının əzablarını yüngülləşdirməyə həsr edib.
Tirich Mir dağına dırmaşmaq üçün alpinizm səfərində olarkən o, bu səfərin ona nadir kəpənəkləri görmək imkanı verəcəyini düşünürdü. Ekspedisiyaya həkimin qoşulduğunu eşidən yerli sakinlər həkimə müraciət etməyə başlayıblar. Bir çoxları vərəm və cüzamdan əziyyət çəkirdilər, Nakamura bunu qida çatışmazlığı və yoxsulluqla əlaqələndirir. Bəzilərinə müvəqqəti sağlamlıq yoxlamaları təklif edə bildi, lakin bir çoxuna yox. Kənd yoxsullarının vəziyyətini görmək ona çox təsir etdi və kömək etmək üçün daha çox şey etmək istədi.
Nakamura, Dr. Noboru İvamuranın Nepalda insanları vərəmə qarşı peyvənd etdiyi 18 il haqqında mühazirəsini dinlədikdən sonra o, İvamuraya məktub yazdı və buna bənzər bir şey etmək niyyətində olduğunu bildirdi. Daha sonra o, Pişəvərdəki xəstəxanadan təklif alıb. 1983-cü ildə dostları onun fəaliyyətini dəstəkləmək üçün “Pişəvər-Kai” qeyri-hökumət təşkilatını təsis ediblər. Növbəti il Nakamura arvadı Naoko və iki uşağı ilə Pakistana yola düşdü. Dərhal mədəniyyətə qərq olan həkim saçlarını uzatdı və yerli papaq aldı. Urdu və Puştu dilini öyrənmək üçün dil məktəbinə də yazılıb.
Xəstəxana tibbi avadanlıq baxımından çox zəif idi. Qulağa qoyulsa zədə verə biləcək pis bir stetoskop var idi. Nakamura tez-tez xəstələrini kürəyində daşıyırdı. Üstəlik, o, ərazidə başqa həkimin olmadığını aşkar edib. O, 6 ay cüzam şöbəsinin müdiri kimi qalmağı planlaşdırmışdı. Lakin vəziyyətin belə ağır olduğunu görüb oradakı insanlara arxa çevirə bilməyəcəyini hiss etdi. Nakamura cüzam xəstələrini müalicə etməklə yanaşı, Sovet-Əfqan müharibəsi səbəbindən qonşu Əfqanıstandan qaçan bir çox qaçqını da müalicə edirdi. Düşərgələr malyariya, dang qızdırması və vərəm kimi xəstəliklərlə sıxışırdı, buna görə də o, xəstəxanalardan uzaqda öz tibbi xidmətlərini göstərirdi.
O, Nangarhar əyalətində klinika açıb və “Peace Japan Medical Services” adlı QHT təsis edib. Mindən artıq suvarma kanalı açaraq minlərlə insanı su ilə təmin edib. Nakamura iki xəstəxana və iki məscid tikdirdi, həmçinin minlərlə insana tibbi yardım göstərdi. Qamberi səhrasını yamyaşıl meşələrə və münbit buğda sahələrinə çevirən Nakamura 30 ildən artıqdır ki, bütün tibbi bacarıqlarını Əfqanıstanın şimal-şərqinə həsr edib, çünki regionda müharibələr və ekoloji fəlakətlər bir-birinin ardınca baş verib, insanlar evlərini və tarlalarını itiriblər.
Aysun / Demedia.az
